GỢI NHỚ: August 2017

Wednesday 30 August 2017

PHÓNG SỰ: XEM BẮT CUA BIỂN Ở CÀ MAU

Xem bắt cua ở Cà Mau /19:55

THÌNH LÌNH ĐUI MẮT ( Hồ Phi )

THÌNH LÌNH ĐUI MẮT

Bài viết cho giải thưởng Viết Về Nước Mỹ

Tục ngữ ta có câu “Bảy mươi chưa què, chớ khoe rằng lành”. Thực vậy, một người bình thường khỏe mạnh, đẹp đẽ, rủi ro gặp tai nạn thình lình có thể trở nên tàn phế. Bệnh hoạn hay tai nạn xảy ra bất chợt, không biết đâu tiên liệu, đề phòng.

Mới đây, tôi được tin một người bạn cũ ở Việt Nam, khỏe đẹp, tài sắc một thời, nay hoàn toàn mù lòa tàn tật từ hôm bà ấy đi nhổ răng cách nay hơn mười mấy năm. Ngay khi răng được lôi ra, bà thấy tối tăm mặt mày và sau đó chỉ toàn một màu đen tối, bà không còn thấy gì nữa. Tuy rằng đôi mắt bà ấy vẫn mở, nhắm, người chung quanh nhìn vào vẫn tưởng đôi mắt bà khỏe mạnh như bình thường.

Nghe kể lại, vài bác sĩ quen ở đây cho là không phải vậy, vì mắt và răng đâu có liên hệ gì. Nhưng có ai đã học, biết, hoặc kinh nghiệm hết mọi chuyện vì có nhiều bác sĩ chỉ học một ngành chuyên môn mà cứ tưởng cái gì cũng biết và cố giải thích tất cả. Thật ra những điều mà khoa học kỹ thuật biết đến rất ít so với những điều chưa biết tới hoặc chưa khám phá ra vẫn còn mênh mông như vũ trụ. Cái biết của nhân loại đâu đã thấm gì so với hóa công mầu nhiệm, huyền vi bao la..

Nhân chuyện này, ông Tuấn, một người bạn già ở Los Angeles của người viết, đem chuyện thình lình đui mắt của ông ra kể lại:

Cách đây hơn chục năm, lúc ông Tuấn vào tuổi 60, tốt lão khỏe mạnh, đi đứng nhanh nhẹn không kém một trai trẻ. Tuy có đông con, nhưng tất cả đều đã ra riêng. Từ lúc chúng 17, 18 tuổi, khi chúng vào đại học và sau khi ra trường, không đứa nào quay trở lại, nên chuyện gì nặng nhẹ ông cũng lụi hụi một mình. Ông có số đơn độc, tự lập từ nhỏ đến già, chuyện lớn nhỏ gì cũng phải tự làm một mình, nên đã biết vậy và quen rồi. Một sáng thứ bảy mùa hè, ông sắp xếp lại garage. Bưng lên bợ xuống một số đồ đạc thường thường như TV loại 20 inch cũ, nhưng với tuổi Tuấn lúc này đã kể là nặng và có phần căng gân cốt.

Sau một hồi hỳ hục, ông vào phòng nằm nghỉ. Bật TV lên xem, ông thấy màn ảnh TV có hai nấc, một nửa giống như ngoài nắng, một nửa như trong bóng râm và như có vài tia chớp lóe trong mắt. Cảm thấy trong mắt có sự bất thường, tuy không có gì đau nhức đáng kể, nhưng ông cũng vội đến bác sĩ gia đình nhờ xem xét. Bác sĩ này soi đèn không khám biết được gì, nhưng liền vội giới thiệu đến bác sĩ chuyên khoa bịnh mắt ở Westminster.

Lần đầu tiên đến bác sĩ chuyên khoa bệnh mắt, Tuấn không ngờ rằng người ta bị bệnh mắt cũng khá đông. Chờ một hồi lâu, Tuấn được đưa ngồi vào ghế để đọc các chữ E to nhỏ. Ban đầu mắt trái được che kín, để đọc bằng mắt phải. Cô y tá thử tới thử lui một lát, Tuấn chẳng thấy chữ gì cả, chỉ một màu đen mà thôi. Thường những lần khám kính như vậy là Tuấn thấy ngay, mà nay sao khác lạ thật chỉ thấy toàn màu đen.

Che mắt phải, mắt trái vẫn còn thấy rõ. Tuấn rất ngỡ ngàng sao lại có chuyện khác thường như vậy, vì cả hai mắt lối giờ vẫn tốt đều. Sau một lát nhỏ thuốc chờ mở rộng con ngươi (pupil, iris), bác sĩ soi đèn vào xem xét, xong viết lên toa mấy chữ tắt: Ret Det OD (Retina Detachment, Oeil Droit) và cho Tuấn biết: retina (võng mô) mắt phải bị rời rách, sẽ gởi đi mổ.

Nghe đi mổ, lo sợ, Tuấn hỏi có thuốc hay cách gì chữa trị khác không? Bác sĩ bảo ở đây không chữa được và sẽ giới thiệu đi nơi khác để mổ. Nghe phải mổ mắt, Tuấn hoảng hốt hỏi:

- Mổ mắt rủi làm tôi đui sao?

Bác sĩ bảo:

- Mắt phải đã đui rồi, còn đui gì nữa.

Tuấn nhận giấy giới thiệu để đến phòng mạch tư có tên là OC Retina Group ở Santa Ana. Lúc đó đã quá 5 giờ chiều thứ bảy, các văn phòng bác sĩ đều đóng cửa, nên phải chờ đến sáng thứ hai. Về nhà Tuấn rất hoang mang lo sợ, cả đêm nghĩ buồn không ngủ được. Một mắt thình lình vô cớ đã bị mù, và nếu mắt kia cũng có thể theo đà như vậy, thì sống dở, chết dở mà thôi. Tuổi già ở đây sống buồn cô quạnh. Niềm vui là xem TV, đọc sách báo hay lái xe dạo chơi, nhìn ngắm trời mây phong cảnh, nhà cửa xe cộ của một xứ thấy người thiên hạ giàu sang, trông ngoạn mục thích thú. Nếu mù không thấy gì nữa, sẽ như bị màn đen vây hảm bao quanh cho đến chết mà thôi, cuộc sống chỉ là đau khổ trong đêm đen tăm tối vô hạn.

Trưa Chúa Nhật hôm sau, nơi nhà người con trưởng ở gần có tiệc sinh nhật cho đứa cháu. Nằm nhà một mình buồn, Tuấn cũng mò đến tham dự để khuây khỏa. Sẵn gặp cậu con trai thứ làm nghề MD cũng đến đó. Nghĩ những người trong cùng một nghề, thường biết chuyên môn tài giỏi của nhau hơn, Tuấn đem trường hợp mắt mình ra kể và hỏi:

- Anh làm cho bệnh viện lớn của Mỹ đã lâu, anh có biết bác sĩ chuyên khoa nào giỏi về bệnh mắt này, chỉ cho bố đến chữa trị?

Tuấn liền được đáp:

- Mắt bố đã tốt năm mươi năm rồi mà còn đòi hỏi gì nữa chứ?.

Tuấn nghe, tiu nghỉu, thẹn thùng cảm thấy mình có phần nài nỉ tham lam, nên thôi không nói gì thêm nữa. Sự cách ngăn thế hệ và sự xáo trộn văn hóa đông tây đã làm cho già trẻ không thể hiểu nhau, hoặc cảm tình để giúp nhau. Học thuyết Dương Chu từ Trung Hoa xưa và chủ nghĩa cá nhân vật chất thời nay ở Mỹ được kết hợp rất chặt chẽ nơi giới trẻ thịnh thời và đắc địa.. Đúng ra mắt Tuấn đã sáng và tốt cả sáu mươi năm rồi, bỗng nhiên thình lình mới bị mù một cách rất đột ngột. Nhưng mấy ai không tham đời, còn sống thì người ta vẫn còn cố tránh bị tật nguyền ngày nào hay ngày ấy. Tuấn buồn nhiều hơn, thấy đời đen tối hơn. Không biết nói gì thêm, Tuấn yên lặng cho đến lúc ai về nhà nấy. Chi tiết này được kể như một chi tiết nhỏ mà đó cũng là chuyện đời sống quạnh hiu của nhiều người già ở xứ văn minh Tây Phương. Nghe thế, Tuấn không lấy làm ngạc nhiên, vì có lần trong một hội thảo về vấn đề xã hội, Tuấn đã nghe có vài thanh niên Mỹ đưa ý kiến là muốn xã hội phát triển tốt, phải tìm mọi biện pháp nhằm giảm tối đa dân số người già trên sáu mươi tuổi. Có lẽ vì các cô cậu còn xa đến tuổi đó, nhưng khi đến tuổi đó, chúng sẽ nghĩ ngược lại là cái chắc.

Sáng sớm thứ hai, theo giấy giới thiệu, Tuấn đến phòng nhãn khoa tư nhân có bảng hiệu Orange County Retina Group ở Santa Ana, thấy bệnh nhân chờ khá đông. Nơi đây có ba bác sĩ gồm hai bác sĩ Mỹ trắng đã đứng tuổi và một bác sĩ người Hoa họ Chen mới ra trường chưa bao lâu. Nơi phòng đợi, các bằng cấp, ghi nơi và thời gian huấn luyện của mỗi bác sĩ đều có treo trên tường. Những bác sĩ này đều có bằng MD, chuyên khoa bịnh mắt, và chuyên bịnh võng mô (retina). Thật ra từ nhỏ đến lúc ấy đã hơn 60 tuổi, lần đầu tiên Tuấn mới nghe biết về bệnh thình lình đui mắt này.

Lúc nhỏ, ở nhà quê, đã ba bốn lần Tuấn bị bệnh mắt đỏ, hai mí mắt sưng húp bị ghèn mủ khô làm dính cứng vào nhau. Sáng dậy, phải dùng bông gòn thấm nước muối hồi lâu cho ghèn mủ tan rã mới mở mắt được. Bệnh có khi kéo dài cả tháng mới khỏi, thuốc nhỏ mắt đông y có vị huỳnh liên rất đắng. Đến hơn 20 tuổi, nhìn xa không rõ, Tuấn mới đến nhà quang học (optometrist) ở Tân Định, Saigon đo độ và đeo kính.

Tuấn cũng đã thấy người ta bị bệnh mắt hột, bên trong mí mắt có những mụt trắng bên trong mí mắt sưng cộm. Có người bị thủy tinh thể của mắt dần dần trắng đục, khiến mắt dần dần không trông rõ, nhưng vẫn còn thấy ánh sáng và nhìn cảnh vật lờ mờ. Có người bị cận thị, bị viễn thị có thể chữa bằng cách mang kiến cận hay viễn (trường hợp mắt người già). Có người mắt bị kéo mây phía trước thành mù lòa. Có người mắt bị lớn lồi ra, trông cũng khiếp lắm. Nhưng trường hợp mắt của Tuấn, người ta nhìn vào vẫn thấy tốt đẹp bình thường, không sao cả, nhưng lại mất ánh sáng, chỉ thấy một màu đen.

Mắt phải mất ánh sáng xảy ra thình lình và nhanh chóng như vậy là do Võng Mô (retina), mạng lưới thần kinh tỏa ra trong đáy mắt nối liền với thần kinh thị giác trong hốc mắt tiếp liền với trung khu thị giác trong não bộ bị tổn thương rời rách. Võng mô tiếp nhận ánh sáng, hình ảnh và màu sắc truyền vào não khiến ta thấy được. Võng mô bị tróc ra hay thương tổn cũng như miếng film trong máy chụp hình bị hư hỏng hay đứt, sút ra, dù máy ảnh, ống kính còn tốt cũng không thâu được hình. Từ trước Tuấn chưa nghe ai nói tới bịnh mắt này.

Bác sĩ trẻ, người Tàu họ Chen (Trần) được sắp xếp chữa trị cho Tuấn. Bác sĩ Chen trông giống người Việt, nhỏ thuốc, khám lại và giải thích bằng Anh ngữ rằng trước đã có phương pháp giải phẫu để gắn lại võng mô bên trong mắt (Vitrectomy and Scleral Buckling). May gần đây có phương pháp mới, giản dị hơn đã đuợc áp dụng. Nếu theo phương pháp mới sẽ tránh được việc mổ mắt, vừa đỡ thương tổn, đỡ tốn kém mà cũng có kết quả tốt. Đó là phương pháp bơm hơi thuốc vào bên trong mắt và dùng kim đông lạnh để gắn lại võng mô (Pneumatic Retinopexy and Retinal Cryotherapy). Nghe phương pháp mới này cũng kết quả tốt, Tuấn yêu cầu Bác Sĩ Chen áp dụng cho mình.

Tuấn được đặt ngồi trên ghế bên cạnh ghế Bác Sĩ, một bên là một ống gang như ống acetylen của thợ hàn, nối liền với một vòi kim bơm hơi và một bàn đạp điều khiển cho lượng hơi ra vào nhiều ít. Tuấn ngồi ngửa mặt, mở rộng mắt. Bác sĩ cầm kim đâm vào mắt, bơm hơi thuốc vào bên trong mắt và xả ra nhiều lần, khoảng vài chục phút. Tuấn nghe tiếng hơi bơm vào, rút ra leo pheo, như người ta bơm và xả hơi bong bóng. Đau không thể nói được, nhưng phải cắn răng, hít hà, ráng chịu để may ra thị giác được vãn hồi. Bác sĩ làm xong băng kín mắt phải lại. Tuấn được chở về.

Hai hôm sau theo hẹn trở lại, mắt phải được mở ra, Tuấn thấy lại ánh sáng lờ mờ và nhìn vật thấy hai hình, một hình mờ và một hình rõ và thấy một bong bóng hơi hình thuẩn trong mắt lao chao ở mí dưới. Rồi Bác Sĩ Chen cũng bơm hơi như vậy một lần nữa. Đau lắm, Tuấn vẫn ráng chịu.

Ba ngày sau đến khám lại, đo áp suất mắt, mắt phải đã thấy ánh sáng tốt hơn và đọc được những chữ lờ mờ ở cuối miếng card. Bác sĩ bảo đã tốt rồi và chuyển qua một phòng khác có trang bị một máy có một đầu kim nhỏ như mỏ hàn nối liền với bộ phận chứa và truyền độ lạnh, Tuấn đoán biết là ống Nitrogen lỏng, Tuấn chắc là vậy, vì trong kỹ nghệ lạnh Nitrogen lỏng thường được dùng đến.(lạnh đến -193oC).

Đây là lần thứ ba Tuấn thấy bác sĩ không chích thuốc tê hay thuốc mê và Tuấn cũng ngại hỏi tại sao. Có thể bác sĩ có lý do hay vì đã quên. Vì đã có lần Tuấn nghe anh con thứ làm bác sĩ giải phẫu, khuyên mấy đứa em không nên giải phẫu thẩm mỹ vì thỉnh thoảng cũng có người vì dị ứng với thuốc mê mà chết. Nên cũng sợ thuốc mê, Tuấn cứ phó thác cho bác sĩ Chen, chích thuốc tê hay không mặc kệ, cứ ráng chịu đựng miễn sao là mình khỏi bị đui là quí rồi.

Tuấn vẫn ngồi trên ghế ngửa mặt và bác sĩ ngồi bên. Dr. Chen không có phụ tá nào cả. Ông dùng kim lạnh xăm vào bên trong vào tận đáy mắt không biết bao nhiêu phát xăm, như người ta chậm rãi xăm củ gừng làm mứt. Thao tác này cũng tương tự như người ta xăm để gắn một miếng vải mui xe bị rời xuống cho dính trở lại vào mui xe. Tuấn đau lắm, không thể kể được vì thần kinh mắt cảm ứng mạnh và ngay sát vào não.

Tuấn nghĩ ngày xưa người ta đã quá khen Quan Vân Trường can đảm chai lì, giỏi chịu đau, ngồi điềm nhiên đánh cờ để cho Hoa Đà mổ vết thương mũi tên trên cánh tay. Cái đau ở vai đó so với cái đau trong mắt Tuấn lúc châm kim này thì chẳng đáng chút gì. Tuấn cắn răng chịu dựng coi như mình đã chết đi rồi, hai lần bơm hơi trước đã làm cho Tuấn chịu đau hơi quen. Nhưng lần này đau gấp trăm lần hơn, Tuấn nghiến răng giữ yên cho bác sĩ làm việc và nhớ ngay đến câu thơ của Alfred de Vigny: “Seul le silence est grand, tous les restes faiblesses” (chỉ có yên lặng chịu đựng là lớn lao mà thôi, còn tất cả các thứ còn lại đều là yếu hèn), tuy rằng có những co rút, nẩy, uốn cả thân thể theo phản xạ tự nhiên không kiểm soát được. Khoảng chừng 40 phút thì việc ép bằng kim lạnh (Cryotherapy) đã xong. Tuấn ra về.

Một tuần sau tái khám, bác sĩ bảo là tốt rồi, khỏi châm nữa và giới thiệu trở lại bác sĩ nhãn khoa gốc ở Westminster săn sóc tiếp. Vài tuần sau, Tuấn trở lại bác sĩ ở Bolsa để khám lại, mắt được cho như vậy là được rồi và không cần thuốc men gì cả.

Lúc ban đầu Tuấn thấy trong mắt có một bong bóng hơi chiếm 1/3 không gian mắt phải nơi mí dưới, thật ra bong bong hơi nằm ở phía mí trên, nhưng mắt cũng như máy hình thâu hình ảnh ngược. Bong bóng hơi nầy ở trong mắt ngày càng nhỏ dần và hơn tháng sau thì biến mất. Ban đầu, mắt Tuấn nhìn thấy hình ảnh mọi hình thể đều méo mó và thấy những vệt đen lảng vãng trước mắt, nhìn người nào cũng thấy xấu xí như ma. Nhìn TV thấy hai màn hình méo mó cách nhau. Sau vài năm khi mắt trở lại bình thường hơn và mọi hình ảnh càng ngày càng bớt xấu xí bớt nhăn nhúm. Tuấn đổi kính cận.

Sau bảy năm, mắt phải Tuấn đã phục hồi lại được khoảng 70% vì dù sao cũng thấy mờ hơn mắt trái. Thỉnh thoảng khi nào làm việc gì hơi nặng nề, thấy mắt hơi bị căng căng, Tuấn liền ngưng lại và đưa tay che một mắt để xem mắt kia còn thấy được không.

Đến nay hơn 10 năm đã qua, nếu che mắt phải, nhìn bằng mắt trái không thôi, Tuấn thấy sáng rõ nhất. Nếu đổi lại, nhìn với mắt phải, Tuấn thấy hình ảnh lu mờ hơn nhưng vẫn có thể còn thấy đường lái xe trong lúc ban ngày. Nếu nhìn bằng cả hai mắt, thì thấy hình ảnh rõ trung bình giữa hai lối trên vừa kể, cỡ khoảng 80%. Nếu nhìn vào TV lâu cũng có thể nhìn thấy hai màn hình, một rõ và một mờ nhưng hình ảnh không còn méo mó và đường nét không còn dợn sóng như trước.

Tuấn đã có hỏi bác sĩ Chen nguyên nhân vì sao võng mô bị tách ra như vậy. Ông không biết rõ nguyên nhân vì sao, nhưng theo tỷ lệ cứ khoảng 10,000 người thì có một người bị như vậy. Nên phòng mạch nhãn khoa chuyên về retina này có công việc làm đều đều. Bịnh nhân hẹn đến cũng đông. Bác sĩ Chen khuyên Tuấn không nên làm việc gì nặng. Rất may là Tuấn mới bị vài hôm và được chữa trị kịp thời. Nếu để lâu hơn, võng mô đã rách có thể sẽ thoái hóa, không biết có thể chữa lành và phục hồi ánh sáng không.

Vì bệnh này xảy ra lần đầu tiên và đột ngột với Tuấn, Tuấn chưa từng nghe biết, nên tò mò tìm hiểu và được biết có người thình lình đang đi đường bỗng bị hai mắt một lúc. Quá ráng sức hay bị tai nạn, đầu bị va chạm mạnh, hay võ sĩ bị đấm mạnh vào mặt cũng có thể bị. Khi xưa cụ Nguyễn Đình Chiểu, đang trên đường đi thi, giữa đường hay tin mẹ mất, cụ bỏ cuộc trở về, thương mẹ, khóc đến mù mắt. Có thể thần kinh bị quá kích động làm thương hại võng mô nên mù chăng? Cũng đã nghe thấy có những người già rồi tự nhiên bị đui luôn phần đời còn lại. Từ đó Tuấn thường kiểm nghiệm rằng khi làm việc gì nặng thì thấy hơi nhức mắt và thường hay kiểm soát lại mắt mình bằng cách che một mắt và nhìn bằng mắt kia. Khi người ta bị mù một mắt, mắt kia vẫn còn thấy bình thường, nên rất dễ không biết để kịp thời chữa trị.

Nhờ kỹ thuật và y khoa tân tiến của nước Mỹ, mắt phải của Tuấn đã bị mù tối, đã được thấy lại ánh sáng. Bệnh thình lình đui mắt này ít khi xảy ra, nên phần đông chúng ta không biết đến, nhưng biết đâu cũng có thể bất chợt xảy đến cho bất cứ ai. Lâm bệnh bất kỳ còn dễ hơn trúng số. Vậy chuyện này được kể như một kinh nghiệm hoặc môt thông tin đáng biết, để mọi người đề phòng, và khỏi ngạc nhiên khi bị xảy ra. Thiển nghĩ thế, tôi viết bài này cho tất cả cùng biết qua, cũng là chuyện y học thời nay và thay lời ông Tuấn, ghi ơn giới y khoa Mỹ:

“Cảm ơn xứ Mỹ giới y khoa,

Mắt tối đen rồi chửa sáng ra.

Muôn vẻ đất trời còn thưởng thức,

Nghĩ thương bao kẻ phải mù lòa.”

Hồ Phi

CÁCH LÀM NƯỚC MẮM CHAY TỪ TRÁI DỨA

CÁCH LÀM NƯỚC MẮM CHAY TỪ TRÁI DỨA

Trên thực tế, cách làm nước mắm chay thơm ngon đúng màu có thể làm từ nhiều nguyên liệu khác nhau, nhưng nước mắm chay làm từ dứa được nhiều người ưa thích nhất.

Nguyên liệu làm nước mắm chay

Dứa chín: 2 quả
Đường: 4 chén
Nước màu đường: ¼ chén
Muối: 1 chén
Bột nêm chay: ½ chén
Nước sôi nguội: 15 chén
Nước tương: ¼ chén
Chai đựng nước mắm

Hướng dẫn cách làm nước mắm chay

Bước 1: Sơ chế nguyên liệu làm nước mắm chay

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu làm nước mắm chay thì bạn bắt đầu sơ chế nguyên liệu nhé. Dứa bạn đem rửa sạch, gọt hết vỏ ở bên ngoài và những mắt dứa, bạn nhớ để lại lõi dứa nhé. Sau đó, cắt dứa thành từng miếng nhỏ rồi dùng dao băm thật nhuyễn. Bạn phải băm thật nhuyễn thì mới có được cách làm nước mắm chay ngon, hấp dẫn.

Về chai dùng để đựng nước mắm chay thì bạn nên lựa chọn chai thủy tinh, sau đó rửa sạch, tráng nước sôi và để ráo nước. Để tránh làm nước mắm bị hỏng hoặc mốc thì bạn không được để nước lã tồn đọng trong chai.
Hướng dẫn cách làm nước mắm chay thơm ngon, chuẩn màu: Quy trình làm nước mắm chay đơn giản tại nhà.

Bước 2: Chế biến nước mắm chay

Bạn cho dứa đã băm nhỏ vào chảo nóng và đảo đều, sau đó cho nước sôi nguội,
đường, hạt nêm, muối, nước tương vào chảo. Tiếp tục đun hỗn hợp nước dứa cùng gia vị đến khi gia vị tan đều vào nước. Khi đun sôi nồi nguyên liệu cần chú ý, nếu bọt nổi lên thì dùng muỗng hớt hết bọt để nước đun được trong và đẹp mắt.

Đun hỗn hợp này trong khoảng 1 tiếng rưỡi thì tắt bếp, bắc chảo ra ngoài đợi đến khi nguội hẳn thì vớt hết dứa trong nồi ra. Bạn dùng một miếng vải sạch để lọc nước dứa vừa nấu. Làm nước mắm chay cần nhất là phải lọc kỹ để nước mắm không còn tạp chất, như vậy mắm mới để được lâu.

Bước 3: Phần nước mắm trong đã lọc được bạn tiếp tục cho vào chảo đun đến khi hỗn hợp sôi lại thì tắt bếp.

Bạn lấy một ít nước mắm chay ra chén nhỏ và nếm thử. Nếu nước mắm chưa vừa miệng bạn có thể cho thêm đường, muối, nếu đã vừa miệng thì bạn có thể cho vào chai thủy tinh, đậy kín nắp và dùng dần nhé.

Mỗi khi dùng nước mắm chay, bạn hãy cho chúng ra chén rồi vắt một miếng chanh vào, cho thêm một ít bột ớt, khuấy đều để chén nước mắm chay trở nên hấp dẫn hơn.

Chúc bạn sẽ thực hiện thành công.

PHÂN BIỆT DƯA HẤU CÁI & DƯA HẤU ĐỰC

PHÂN BIỆT DƯA HẤU CÁI & DƯA HẤU ĐỰC

Có một sự thật ít ai biết đó là dưa hấu là loài thực vật duy nhất phân chia giới tính ở quả.

Dưa hấu, có tên khoa học là Citrullus lanatus, là một loại cây thuộc họ bầu bí (Cucurbitaceae) có nguồn gốc từ miền nam châu Phi. Cây dưa hấu được biết đến rộng rãi vì quả của nó được xếp vào nhóm quả mọng cùng với nho, dâu, cà chua nhưng lại có lớp vỏ dày và có phần thịt xốp, được tạo ra từ bầu nhụy trong, đặc biệt là chứa nhiều chất dinh dưỡng.

Dưa hấu là món giải khát được ưa thích và còn rất bổ dưỡng.

Dưa hấu là loại quả phổ biến không chỉ ở Việt Nam mà nhiều nơi trên thế giới nhưng có một điều thú vị mà ít người biết đến đó là về giới tính của dưa hấu.

Trên thực tế, các loài thực vật đều có giới tính và hoa là bộ phận sinh dục của thực vật. Tuy vậy, hầu hết các loài thực vật đều là lưỡng tính, tức là trên một cây có cả hoa đực lẫn hoa cái. Một số khác thì có hoa là lưỡng tính, do cả bộ phận sinh dục đực (nhị và phấn hoa) và bộ phận sinh dục cái (noãn và nhụy), ví dụ như hoa loa kèn, hoa bưởi,…

Trái ngược với đa số các loài thực vật, dưa hấu lại là loại cây duy nhất có thể phân biệt giới tính rõ ràng nhờ vào quả, nghĩa là có quả dưa hấu đực và quả dưa hấu cái. Dưa hấu cái thì thường lớn hơn, ngọt hơn và có ít hạt hơn nhiều.

Dưa hấu cái lớn hơn và thường có rất ít hạt.

Trong khi đó dưa đực là nhỏ hơn nhiều, lại chứa đầy hạt để duy trì nòi giống.

Giới tính của quả dưa hấu có thể được xác định bằng cách nhìn vào phần đáy của quả, nơi có vòng tròn nho nhỏ ở chính giữa, đối diện cuống dây. Nếu ở quả dưa hấu đực, vòng này chỉ bé bằng đồng xu, thì quả dưa hấu cái lại có vòng lớn hơn, đường kính khoảng 2.5cm. Đây cũng là đặc điểm giúp chúng ta có thể nhận dạng giữa hai loại quả để mua được dưa hấu ngọt và ít hạt hơn.

Nếu vòng tròn ở đáy quả dưa hấu "đực" chỉ nhỏ xíu...

... thì ở dưa hấu cái, vòng tròn này lại to hơn nhiều.

Dưa hấu đem lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, do có chứa nhiều vitamin A, B6, C và chất xơ. Ngoài việc giúp giải khát, dưa hấu còn rất bổ dưỡng và hoàn toàn không có chất béo, cholesterol xấu. Các chất kali, sắt trong dưa hấu kết hợp với vitamin C và sắc tố caroten màu đỏ tươi thể giúp cơ thể chống lại cơn mệt mỏi, buồn chán, làm da dẻ hồng hào tươi sáng.

Điều tuyệt vời nhất đó là tất cả các bộ phận của dưa hấu đều có thể ăn được, kể cả vỏ và hạt!