Saturday 22 October 2016

CÂY TIÊU LỐT - CÔNG DỤNG CHỮA BỆNH





CÂY TIÊU LỐT - CÔNG DỤNG CHỮA BỆNH


Tiêu lốp còn gọi là tiêu dài, tiêu thất, tiêu lá tim, tên khoa học là Piper longum, thuộc họ thực vật Piperaceae, đến châu Âu trước tiêu đen (Black pepper). Tiêu lốp được đánh giá cao trong thời đế quốc La Mã và được định giá cao gấp ba lần tiêu đen do vừa cay vừa ngọt, rất thích hợp với các món ăn và khẩu vị người La Mã. Ngày nay, tiêu lốp rất ít được biết đến và được xem như vị thuốc hơn là gia vị.

Cây tiêu lốp thuộc loại thân thảo, phần gốc mọc bò. Thân cành mang hoa, không lông, đứng thẳng, có thể cao 2-4m. Lá mọc so le, có cuống ngắn. Phiến lá hình trứng, thuôn dài khoảng 6-7,5cm, rộng 3-5cm, gốc hình quả tim, hơi lệch một bên. Đầu lá nhọn, mặt trên nhẵn, mặt dưới có lông nhỏ. Lá có 5-7 gân. Hoa đơn tính. Hoa đực dài khoảng 3,5cm, có trục nhẵn, lá bắc tròn, có 2 nhụy. Hoa cái ngắn hơn, khoảng 1,5cm, có cuống ngắn. Cụm trái hình trụ, hơi cong, do nhiều trái mọng nhỏ tập hợp tạo thành, dài 1,5-3,5cm, đường kính 0,3-0,5cm, mặt ngoài màu đen hoặc nâu. Gốc cụm trái có cuống còn sót lại hay vết của cuống đã rụng. Trái mọng nhỏ, hình cầu. Hạt tròn hay gần như tròn, cỡ 2-2,5mm.
Tiêu lốp là cây thuộc vùng nhiệt đới châu Á, phân bố tự nhiên tại Ấn Độ, Pakistan, Bangladesh, Nam Trung Hoa (Phúc Kiến, Quảng Đông, Quảng Tây), Đông Nam Á. Tại Việt Nam, tiêu lốp tương đối phổ biến ở các tỉnh vùng cao nguyên.

Tiêu lốp được dùng khá thông dụng trong các món ăn Ấn Độ và Bắc Phi. Do sự khác biệt trong thành phần terpene nên tiêu đen không thay thế được tiêu lốp. Hương vị của tiêu lốp là pha trộn giữa cay và ngọt. Tiêu lốp cay hơn tiêu đen nên người ít ăn cay cần thận trọng. Tại Bắc Phi, nơi các vùng Hồi giáo, tiêu lốp đã được nhà buôn Ả Rập đem đến và trở thành một gia vị thông dụng trong nhiều món ăn truyền thống, nhất là ở Maroc và Ethiopia. Tại Ethiopia, tiêu lốp quan trọng hơn, dùng trong các món thịt hầm (wat). Tiêu lốp được pha trộn với tiêu đen, đậu khấu, đinh hương và nghệ. Hỗn hợp trộn Berbere của Ethiopia tương tự với marsala của Ấn Độ, dùng để ướp các món ăn từ thịt cừu. 


Dân gian Việt Nam dùng tiêu lốp làm muối tiêu, vừa là món ăn vừa là bài thuốc gia truyền, có vị rất thơm, cay nhẹ, tính ấm, dễ tiêu dành cho  người lớn tuổi, người ăn kiêng giảm cân, người ăn chay...

Tiêu lốt có một số đặc tính sinh học, được dùng để đặc trị một sô bệnh về giun sán, tiêu hóa có khả năng chống viêm và tăng cường sự hấp thu của các hoạt chất trong cơ thể.
Cây tiêu dài (Piper longum) là một dây leo có hoa thuộc họ Piperaceae, trồng cho trái và hạt tiêu lốt, dùng làm gia vị trong ẩm thực.
Có nguồn gốc ở Ấn Độ, mọc trong trạng thái hoang dã trên những chân đồi của dãy Himalaya và có tên gọi là pippali.
Ở Việt Nam loại tiêu dài này được trồng ở các vùng cao nguyên, với  hai tên thường gọi: tiêu dài hay tiêu lốp.


Những đặc tính của hạt tiêu lốt


Cây tiêu lốt có khả năng sử dụng sinh học và tăng cường sự hấp thu của những thành phần hoạt chất khác.
– Đặc biệt hơn trong tiêu dài chứa một chất có mùi aromatique với vị đắng, tính nhiệt nên được dùng trong việc chăm sóc và phòng ngừa các bệnh như: trừ giun sán, tiêu hóa, chống viêm anti-inflammatoire, kháng khuẩn antibactérien, chống sốt rét antipaludéen, kích thích tính miễn nhiễm immunostimulant, bảo vệ gan hépatoprotecteur, thuốc bổ gan hématiniques, thuốc bổ nói chung tonique general…



Công dụng của hạt tiêu dài pippali trong y khoa


Cây tiêu dài là một trong những loại vị thuốc quý có sức sống mạnh mẽ nhất, được đưa vào các công thức thảo dược để tăng cường tuổi thọ cho con người.

Một số công dụng của hạt tiêu dài đối với sức khỏe mà bạn nên biết.

– Có tác dụng thanh lọc trong cơ thể, làm sạch các cholesterol vận chuyển chất dinh dưỡng và giúp loại bỏ các chất thải ra khỏi cơ thể.
– Giúp tăng cường tiêu hóa, hấp thụ và trao đổi chất của thực phẩm và có tác dụng trong việc làm dịu các dây thần kinh để ngủ ngon giấc ban đêm.
– Được sử dụng trong việc điều trị bệnh lỵ mãn tính và sán lãi.
– Những người bị hen suyễn, viêm cuốn phổi hay ho nếu thường xuyên ăn hat tieu dai sẽ cải thiện bệnh rất nhiều
– Ngoài ra tiêu dài còn chữa nấc cục, và cải thiện tình trạng mất ngủ ban đêm, trị chứng rối loạn tiêu hóa, trĩ và thiếu máu hay sốt bất thường.
– Bên cạnh đó khả năng tăng cường lưu thông máu, tăng cường hệ miễn dịch và đả thông các tắc nghẽn của cơ thể khi sử dụng tiêu dài.
– Giúp giải độc phổi, thận và làm sạch các tuyến bạch huyết nhằm cải thiện phổi một cách an toàn nhất.
-Tăng cường khẩu vị và tiêu hóa, giúp chữa đau dạ dầy, ợ chua, khó tiêu, đầy hơi, tiêu chảy, dịch tả.
– Một trong những tác dụng của cây tiêu lốt dùng trong điều trị nhức đầu, nhức răng, thiếu vitamin B1, hôn mê, động kinh, nóng sốt, đột qụy, phong cùi, mệt mỏi quá độ, sưng lá lách, nhức mỏi cơ bắp, sổ mũi, tê bại, vảy nến, rắn cắn, uốn ván, tình trạng cơ thể thiếu nước, bệnh lao, và bướu.
– Nhiều phụ nữ ăn tiêu trong khi sinh nở và sau khi sinh con 3-6 tuần lúc tử cung chuyển lại kích thước bình thường. Hoặc dùng hạt tiêu lốt để kích thích kinh nguyệt ra đều, để điều trị đau bụng kinh nguyệt, vô sinh, và lãnh cảm.
– Ngoài ra hạt tiêu dài còn dùng để thay thế cho hạt tiêu đen như gia vị trong chế biến thức ăn.
– Khi nấu trà lá neem cho thêm vài hạt tiêu dài (tối đa 10 hạt một ngày), không những được thêm lợi ích của hạt tiêu lốt, mà hạt tiêu còn giúp tăng hiệu quả của lá neem lên gấp nhiều lần.