KHOẢNG NỢ CHƯA ĐỀN….
*Đoản-khúc Nguyễn-Tư
*“Có xót-xa, cũng hoài mà thôi…”(Phạm Duy)
1. Không hiểu tại sao lúc này, mỗi khi tình cờ mở TV lên là tôi thấy ngay phim Roméo và Juliette . Nhưng oan-nghiệt thay lại cứ đúng ngay vào cái phân cảnh cũ đau thương rằng Roméo từ vùng đất xa-xăm đày ải đã lén về Verona - thành phố yêu đương của hai người trước kia,mà vào nhà mồ hầu viếng xác người yêu lần cuối, để rồi bi kịch phải xảy ra khi chàng phát hiện ra nơi đây Bá-tước Paris, người chồng sắp cưới của Juliette bị bố mẹ ép duyên …rồi một cuộc so kiếm thư-hùng, Roméo đã dính tay vào máu lần hai…kéo theo hệ-luận thương đau buộcchàng đã nốc cạn lọ thuốc độc tự mình mang theo để trọn tình với người yêu đã chết …
2. Và, rồi từ đây, bi kịch thứ hai đã xảy ra, khiến mọi trái tim trên thế giới nhỏ lệ khi Juliette thức dậy sau 42 tiếng đồng hồ ngủ mê do mưu toan của Cha Laurence bày kếhầu đưa nàng ra nhà mồ đợi Roméo đã được nhắn tin, sẽ mang mình đi sang một vùng đất Hứa khác để hai đứa trọn kiếp bên nhau… Nhưng cuộc đời vốn vẫn độc ác với Hạnh phúc loài người, nên Juliette đã chỉ tỉnh rất trễ-tràng ( hoặc do Roméo đến quá sớm ) bên cái xác không hồn của người yêu mong nhớ, nên nàng đành phải kết liễu đời mình bằng chính thanh đoản kiếm của người yêu xưa …trong những giọt nước mắt đầm-đìa, từ giả kiếp người đa-đoan, để trọn nghĩa tiết trinh của những người yêu nhau bất chấp nghịch cảnh thường tình, đầy đố-kỵ thấp hèn nhau, sao mà gian-nan lắm thế?
3.Nhưng tại sao tôi lại cứ phải chứng kiến cảnh nàynhiều lần, dù chỉ tình cờ bất chợt trong buổi xế chiều của một cuộc đời chưa từng được chạm tay tới Hạnh phúc bao giờ khi hãy còn rất trẻ tôi đã lỡ xem phim này ở tuổi 20 và ấn-tượng mãi với cái pha trèo ống máng của Roméo lén thăm người yêu lần cuối nơi cửa sổ trên tầng lầu đêm khuya khi chàng đang bị truy nã về một án mạng chết người do chàng đấu kiếm với dòng họ thùnghịch bên kia, nên phải chịu bị án lưu đày biệt xứ…cũng đồng nghĩa với sự vĩnh ly người yêu sắt-son từ lâu,đừng mong gì hội ngộ …Ánh trăng mập-mờ là chứng nhân của đôi trai tài gái sắc trong buổi chia tay sắp dứt…khi bất ngờ có tiếng chim sơn-ca báo sáng vang lênđâu đó, khiến nàng rất mực lo âu thốt lên vội-vã thúc giục người yêu mình hãy ra đi, đi anh, mau lên kẻo trời sáng sẽ găp tai ương nguy hiểm lắm…dù đôi bên rất muốn kéo dài cuộc gặp gỡ sâu-đậm này bởi vì chính nólà lần cuối: “C'est le rossignol qui chante. Va t'en! Va t'en..!”
4. Rồi, cũng chính phim này được chiếu lại ở một nơi xa quê tôi vạn dặm, khi tôi đã đi làm nhưng lại tặng cho người học trò bé nhỏ của tôi tóc vừa chấm ngang vai một chiêc vé Ciné hạng nhất, sau khi tôi đã ra một câu hỏi Văn chương khó trong lớp, ai trả lời đúng sẽ được thưởng giải này…và lạ thay em đã trúng không ngờ, tôi vui vì tôi muốn em nghe lại giùm tôi lời thoại ở tuổi 20 này, mà bây giờ tôi vẫn còn nhớ bởi đó là nỗi lo âu thiết-tha sinh tử của chỉ những người yêu nhau đích thực mới có mà thôi…Xin em hãy nghe lại giùm tôi đoạn thoại trên mà tôi đã lỡ vận vào thân của một người vốn “mang mệnh biệt ly”(Hòn Vọng phu/ Lê Thương) như tôi, từ những ngày tấm bé...mà cho đến bâygiờ sau bao cuộc biển dâu em vẫn còn nhớ như in việc đó,như một kỷ niệm đầu đời không thể nguôi quên dù mọi việc đã đổi thay hoàn toàn theo tháng năm dài lê-thê đầy bất trắccả hơn nửa thế kỷ…. hẳn thời gian đã bào mòn đi nhiều trí nhớ...
5.Tôi vẫn tự hỏi vì sao như vậy, vì sao bây giờ tôi cứ phải chứng kiến phân cảnh phim tang thương này, trong những buổi coi TV giờ giấc khác nhau …vào cái đọan Roméo tìm về trong thất vọng tột cùng đến nỗi quyên-sinh, và Juliettetỉnh dậy quá trễ …để phải phiền đến thanh đoản kiếm bén ngọt của chính người yêu mình mà không là của ai khác ?Và, sao tôi lại nhớ không sai từ nào trong lời thoại trên dùbằng Pháp ngữ và em vẫn nhớ tấm vé Ciné bất ngờ định mệnh ngày xưa, mà vô tình tôi đã lỡ quên nó như một món nợ-nần lâu năm lẽ ra tôi đã phải tận tình giao trả...khi em đãgửi tôi bài “Anh còn nợ em” dù tôi cũng biết em muốn san sẻ với tôi bài ca em rất thích từ lâu mà thôi . Nhưng em đâu hề biết rằng bài ca này, đã bám sâu vào xương thịt tôi khi tôi đã từng hành quân nơi có cái núi Nhạn chim về mỗi khi chiều xuống như trong bài hát có nhắc tới…Tôi cũng đãtừng dẫn lính vượt sông đêm qua sông Đà-rằng cạnh đó,trong mùa nước khô nhưng con sông quá rộng, rộng nhất miền Trung… lội hoài không hết, dưới những đợt bom B52 cày nát núi rừng bờ bên kia, tiếng nổ ì-ầm liên tục nhau nhưtrở cơn giông, dội mạnh vào lồng ngực chúng tôi, đến nỗi như nghe trái tim mình muốn vọt ra ngoài… Khói bom bay mịt mù chỉ còn thấy lờ-mờ dưới ánh trăng khuya, nhấp-nhônhững ngôi nhà sàn xiêu vẹo của người Thượng buồn tênh …không như sau này, trong những phút giây bất ngờ của thời hoa mộng tôi đã tình cờ bắt gặp em trong giờ ra chơinơi sân cỏ nhà trường bằng những câu thơ hồi-tưởng rất đỗi học trò “Ôi những buổi sáng nắng lên / Vào những giờ chơi / Trong mùa tháng Chạp/ Có một lần tôi đi qua đó / Thấy em cười xinh-xinh… Em đưa năm ngón tay ngà / Nâng nghiêng mái tóc cài hoa lên đầu…” khi tôi đã trở thành người tù khổ-sai quần áo đầy phèn rách tả tơi, đội cái nón tự làm bằng bao cát… được phóng thích vào chiều ngày 2 thánh 9 …lúc phố sắp lên đèn….
6. Nhưng điều quan trọng hơn, tôi đã miệt-mài tìm em, đểgửi lại một món quà…song vô vọng, nên tôi đã một mình ra đi y hệt như Roméo biệt xứ, thực ra - nó chỉ là một cuộc lưu đày vĩ đại mà trong Lich sử gần 5000 năm VN chưa hềcó…dù trong thâm tâm tôi đã xa em với những vần thơ xưa không suy-suyển “Nhớ xưa từ độ lâu rồi/ Một chiều nắng đổ bên cầu áo bay …” hay “ Tôi là một gã si-tình/ Tầm thường hơn những tầm thường / Lang-thang trong đời mệt lả/ Yêu nụ cười buồn như loài hoa đau khổ nở trên cành gai…/ Yêu ai dáng ngọc trang đàì / Những chiều tóc xõa nắng phai sân trường …”mà tôi không hề hay biết rằngThơ muốn làm cho ai …kiểu như Xuân-Diệu: “Tôi là chim đến từ núi lạ / Ngứa cổ hót chơi” vậy thôi…..
7.Thế mà cuối cùng, em lại tìm ra được tôi sau khi tình cờ liếc vào màn máy của một người khác mà em không bao giờ ngờ tới, nên tôi bắt đầu tin vào Định-mệnh, một ý niệm phương Đông từ lâu không thể giải thích được như một phép mầu, nên tôi chỉ biết tạ ơn Đất Trời, tạ ơn em, và tạ ơn tôi …rồi khe-khẽhát trong niềm vui hồi-sinh: “Tôi còn nợ em …nợ em và chỉ nợ em”….một khoảng nợ chưa đền….!??Nhưng “nợ non sông” thì tôi vẫn “đau” như khi vừa mới lưu đày trên đất Úc, hẳn không giống nỗi đau lưu đày của Roméo mà sâu thẳm hơn nhiều, với thân phận cu-ly cho một hãng ủi, chiều làm về tôi rất sợ bốn bức tường câm, nên phải lang-thang chui vào Quán rượu Tây, đã không quên được đời, mà lại buồn bã them, nên nỗi đau tôi đã bật thành Thơ:
ĐÊM TÀN,
TRONG QUÁN JUMANIA …
Dường như trời mưa từ chiều,
dường như đời ta buồn thiu…
dường như rượu nồng ta uống,
nước mắt tràn…theo những quạnh-hiu !
Có thể giờ này - em đã ngủ,
có thể giờ này - ta đã say,
có thể cơn đau dù rất cũ,
nhưng … lại về trong giữa đêm nay ?
Lạy trời, cho đêm nay em ngủ đừng mơ,
lạy trời, cho đêm nay rượu uống hững-hờ,
đừng đem cơn nhớ về trong mắt,
ta một mình …nghe những bơ-vơ …
Đêm đã tàn, rượu cũng đã vơi,
ta vẫn “hư” hết cả một đời,
em thục-nữ, tay ngà nhung gấm,
thôi - đừng buồn ta …những cuộc chơi !
Tay nâng chén rượu, cười ngây-ngất,
giọt nước mắt buồn, nên nước mắt rơi …
bao năm lửa đạn - ta không khóc,
Sao, giờ lưu-vong…tủi không vơi ?
*Nguyễn-Tư
(Lúc mới đến Úc)
