SỰ KHÁM KHÁ RA THUỐC PENICILLIN
Penicillin được Alexander Flemming phát hiện ra một cách rất tình cờ.
Penicillin
là kháng sinh đầu tiên mà mà các nhà y khoa học đã khám phá ra. Cũng
như một số các các kết quả nghiên cứu khác, sự tìm ra kháng sinh là một
kết quả của sự tình cờ và cực kỳ mới lạ.
Số là một sinh viên y khoa người Anh, Alexander Flemming (1881-1955) có ý định trở thành một y sĩ.
Anh
ta làm việc tại phòng Chủng Ngừa của bệnh viện St Mary London trong
vòng 49 năm. Vào năm 1928, một đĩa cấy vi khuẩn bị nhiễm một loại mốc
meo, không phải do bay qua một cửa mở như đã đoán mà có thể
là từ một phòng thí nghiệm đang nghiên cứu về một loại mốc hiếm. Hộp
này bị bỏ quên trong khi Alex đi nghỉ hè ba tuần lễ. Thời tiết mới đầu
đủ lạnh để mốc meo mọc rồi lại đủ ấm để vi khuẩn phát triển, đã giết
các vi khuẩn kế cận. Mốc meo đã tiết ra một loại
kháng sinh rất mạnh mà Alex đặt tên là “penicillin”.
Tiếp
tục nghiên cứu, Alex thấy Penicillin rất công hiệu tiêu diệt các vi
khuẩn gây ra nhiều bệnh nhiễm nguy hiểm nhưng không gây ảnh hưởng gì
tới tác dụng của bạch huyết cầu. Anh ta cũng nhận thấy chất
này không gây nguy hiểm gì cho các động vật khỏe mạnh. Tuy nhiên anh
đã không dùng kháng sinh này cho các xúc vật đã được cố tình tiếp nhận
vi khuẩn độc hại. Lý do thầm kín của quyết định này là sau khi chộn lẫn
penicillin với máu trong phòng thí nghiệm,
kháng sinh này mất rất nhiều công hiệu. Dù là một chuyên viên cực giỏi,
Alex không nhận ra rằng sự việc xảy ra trong phòng thí nghiệm khác với
sự việc trong cơ thể. Rồi đến năm 1929, anh ta phổ biến qua loa về kết
quả này và chuyển sang nghiên cứu khác, không
bao giờ nhắc lại khám phá này nữa.
Có
lẽ Penicillin không bao giờ trở thành thuốc kháng sinh nếu không có một
nhà bác học xuất sắc nhưng dễ nổi giận người Áo Howard Florey. Vào năm
1935, ở tuổi 37, Howard đã đứng đầu bộ môn Bệnh Lý Học
tại Oxford. Tại đây, ông ta đã mời nhà sinh hóa học xuất sắc người
Đức gốc Do Thái mới thoát thân khỏi cảnh tù đầy của Đức Quốc Xã là
Ernerst Chain. Hai người sát vai nhau tìm kiếm kết quả nghiên cứu khoa
học để về các chất kháng sinh.
Sau
khi duyệt xong hơn 200 nghiên cứu, Ernt đọc được kết quả nghiên cứu của
Alex. Họ đã có sẵn một mẫu mốc Penicillin notatum và bắt đầu cấy chúng.
Ngay sau đó, họ gặp những khó khăn khi tách những chất
chính từ lớp mốc meo vì chỉ có 2/triệu là penicillin nguyên chất. Họ
có thể đã bỏ cuộc nếu không có sự tiếp tay của nhà sinh hóa học người
Anh Norman Heatleay khi tìm ra cách chuyển penicillin trở lại trạng thái
nước bằng cách thay đổi độ acit của nó.
Trong
khi đó thì nước Anh đang có chiến tranh. Mặc dù thiếu ngân sách và luôn
luôn bị đe dọa bị oanh tạc, các khoa học gia tiếp tục tinh chế dược
phẩm và bắt đầu thử dùng dược phẩm này. Vào ngày thứ Bảy,
25 tháng 5 năm năm 1940, họ cấy vào tám con chuột với một lượng vi
khuẩn streptococci lớn; bốn con được cho dùng Penicilln. Tới sáng ngày ,
những chú chuột không được chữa với penicillin đều chết trong khi những
con đã được dùng penicillin đều sống và khỏe
mạnh. Bình thường Howard rất khiêm nhường, phải đã kêu lên : ‘ Thật là
phi thường’.
Nhận
thấy khả năng của dược phẩm mới khám phá, đặc biệt là đối với các chiến
binh bị thương trong thế chiến thứ nhì, Howard đã chuyển bộ môn của
mình thành cơ sở sản xuất thuốc này. Heatly nhận thấy rằng
cái bình đi tiểu tiện-đại tiện tại nhà thương là dụng cụ tốt nhất để
nuôi mốc meo penicillin. Sau chót , họ nghĩ là đã có đủ penicillin để
thử trên người bệnh. Và cảnh sát viên Albert Alexander được lựa chọn.
Anh này mang trên mình những mảng nhiễm trùng rất
trầm trọng.Vì có quá ít penicillin, trong ngày đầu chữa trị, các bác sĩ
đã phải vớt vát trong nước tiểu số thuốc được thải ra để dùng cho y
vào ngày thứ ba. Chẳng may sau đó thuốc không còn và anh cảnh sát mãn
phần.
Sau
đó nhóm khoa học gia bắt đầu chữa cho bốn bệnh nhân và họ đã thành công
mỹ mãn. Một trong số các khoa học gia nhận thấy không đủ ngân khoản để
tiếp tục thử nghiệm, họ cầu cứu tới công ty dược phẩm
British. Chẳng may là khi đó công ty phải lo cung cấp cho nhà nước đang
lâm cảnh chiến tranh. Vào tháng Bảy năm 1941, quá thất vọng, hai khoa
học gia của nhóm là Norman Heatley và Howard Florey phải qua Hoa Kỳ cầu
cứu.
Nơi
đây, Florey gây được sự lưu tâm của ban tham mưu Bộ Canh Nông và được
giới thiệu tới cơ sở Northern Regional Resaearch Laboratory ở Peoria,
Illinois. Đây là nơi có rất nhiều chuyên gia hạng nhất về
cách thức lên men.
Heatley
làm việc ở đây mấy tuần lễ với khoa học gia Andrew J. Moyer. Ông này
khai thác kết quả nghiên cứu từ khoa học gia Anh tới tối đa nhưng từ
chối chia sẻ kết quả nghiên cứu của mình. Tới khi đó thì
Hoa Kỳ tham dự vào Thế chiến thứ nhì, Moyer gia tăng sản xuất tới 34
lần và 3 công ty dược phẩm tỏ ý muốn đầu tư.Thấy nguồn lợi quá lớn,
chính phủ Hoa Kỳ cũng nhập cuộc và ngân khoản dành cho dự án này được
dành ưu tiên như ngân sách phát triển bom nguyên
tử.
Florey
trở lại Anh quốc với lời hứa là sẽ có đủ penicillin để nghiên cứu nhưng
cay đắng thay là chỉ nhận được có ba mẫu cỏn con và lâm vào cảnh rất
giới hạn tại phòng thí nghiệm của mình tại Oxford. Tất
cả penicillin được dành ưu tiên cho quân đội Hoa Kỳ!!
Vào
năm 1943, các công ty sản xuất dược phẩm của Anh tung ra thị trường rất
nhiều penicillin và đến tháng Năm, Florey sang Bắc Phi và dùng thử
kháng sinh này cho các chiến binh và hết sức thành công. Penicillin
cũng chữa khỏi các bệnh lậu mủ và các tướng lãnh đã dùng thuốc để chữa
binh sĩ bị bệnh để họ có thể tham dự vào cuộc giải phóng Sicily.
Đến
ngày D-Day vào tháng Sáu năm 1944, có vô số kháng sinh để chữa cho quân
đội đồng minh bị thương tích . Các quốc gia như Ý Đại Lợi, Nhật Bản,
Đức chưa bao giờ góp phần vào việc tìm ra penicillin cho
nên sau đại chiến một số lớn chiến binh bị thương ở chân tay đều được
gửi về điều trị tại quê hương của họ.
Vào
năm 1945, bộ ba khoa học gia Alexander Fleming, Howard Florey và
Earnest Chain chia nhau giải Nobel vì đã tìm ra penicillin. Dù đóng góp
rất lớn trong việc khám phá này nhưng Norman Heatly không nhận
được phần thưởng nào ngoại trừ lời khen đãi bôi suông. Andrew Moyer đã
giữ kín kết quả các nghiên cứu của mình và xuất bản dưới tên riêng mặc
dù các công trình nghiên cứu căn bản là của Heatly.Sau đó ít lâu,
Moyer xin bản quyền kết quả nhiên cứu vế penicillin
tại Anh và thu về cả mầy triệu mỹ kim. Đáng buồn là phải đợi tới tháng
Mười năm 1990, Norman Heatly mới được ban cho tước vị danh dự bác sĩ tại
Oxford University.
