Thursday 15 December 2016

“CÚI MẶT...”: NỖI GIAN-NAN CỦA MỘT BÀI THƠ! ( Thầy Nguyễn Tư Thiếp )




CÚI  MẶT...”: NỖI GIAN-NAN CỦA MỘT BÀI THƠ!


*“Em v, mt cõi Thu vàng áo,
Có nghe màu tà dương - phai hương ...?”( Nguyn-Tư )


Tha y là mùa Thu - mùa Thu ca đt tri, và cũng đã tng là mùa Thu tai ương ca Dân tc... Cho nên, không phải chỉ có con người mới gian-nan mà ngay cả tác phẩm của họ cũng trầm-luân không kém, như bức “Dr Gatchet” của đi Danh-họa Van Gogh chả hạn, do ông vẽ để tạ ơn người Bác sĩ ân nhân của mình khi ông nm Bnh vin vì vếđạn nơi bng do chính ông t bn, nhchm dt cuc đi mà ông t thy không còn lý do đ sng na. Bc ha nàông Bác sĩ đã đem dng chung gà... vì không biết giá tr ca nó thy, nhưng  hin bc này -  thế k sau - đưc mua vi giá 70 triu USD, thì không gian nan là gì, dù trong sut đi cm c ca Gogh, ch có mt ln ông đói quá phi đem bc tranh nh ca mình ra đi cho bà bán tp hóa đu ngõ đ ch ly đưc m bánh mì mà thôi...?Hay như cun Nht ký ca cô bé 13 tui ngưi Đc gc Do-Thái tên Anne Frank đã phi chy trn bn Đc quc xã mãi tn nưc Hà-lan, vy mà cui cùng c gia đình bphát hin nên  b tng kh v Đc đ nht vào tri tp trung , đ cô bé ln ngưi ch phi chết tc tưtrưkhi quân Đng minh vào gii phóng có my ngày. Cun nht ký y nguyên bn bng tiếng Hà-lan vi ta đ đưc dch ra tiếng VN làCăn nhà phía sau” b vương vi nơi căn nhà cũ hoang phế y. Sau này ngưi B cô sng sót tr v Hà lan, đưc mt ngưi quen cũ giao li tp nht ký - như mt khám phá rngc nhiên v cô con gái thân yêu đy tài năng Văn chương ca mình mà ông không h nhn ra trưđó. Và, t đó ông mun ph biến cho mi ngưi biết nhng s thđau thương do cuChiến tranh tàn khgây ra cho mt cô bé hm-hiu gánh chu , phi đi ly sinh mng  ca mình... ghi chép mt cách t-m, nhưng ông đã ct bt 5 trang mà ông t thy không nên tiết l nhng riêng tư trong gia đình gia hai mẹ con không đưc thun tho nhau, cũng như nhng suy tư về chính bn thân cô bé va mi tui dy thì lúđó. Cun sách đưc các nưc Tây phương xut bn vi cái tên mi làJournal d’Anne Frank / Anne Frank‘s diary” ... mãi sau này thì 5 trang  kia mi đưc phc hi .... Tôi nhc đến hai tác phm ni tiếng này ch đ nói lên ni gian nan ca nó, chứ không dám so sánh vi trưng hp bài thơ “Cúi mặt” ca tôi làm trong mt hoàn cnh không kém tang thương và nó phi mt hơn 35 năm dâu b sau, mi ti đưc tay ngưi tôi mun gi li, mà tôi nghĩ h cđọc nht, bi mt l gin d: họ chính là nhân vt trong đó - vn là hc trò cũ rt thân ca tôi thi Hoàng Diu! Bài thơ này tôi làm rất lâu trong nước, khi tôi được thả tù vào dịp  Quốc-khánh - VC2/9” khoảng 6 chiutri sp ti , hai bên đường Hai bà Trưng rực-rỡ cờ hoa đỏ khé rn ngưi, khi tôi chỉ mặc bộ bà-ba đen nhuốm phèn tả-tơi, tay xách cái giỏ đệm trong chứa lỉnh-kỉnh những đồ lặt-vặt ca tù như lon Guigoz, võng, khăn rn, kem và bàn chải răng ... Nhưng đặc biệt có một pho tượng gốm mà tôi đã móc đất sét đỏ từ đáy ao để nặn, và nung trong lò tru ca Tiđoàn, sau đó có dđi lao động ngang Quc l 4 tôi nht my cc du hc v nu vi du hôi ri phết lên tưng đen thui, bóng lưng không thua gì sơn mà SG....Tưng có tên “Đợi chờ” mang hình ảnh người phụ nữ  VN ngồi, hơi cúi, mặt buồn rầu, tay chống cằm mi-mê chờ người thân đi lao cải chưa về...Tôi cũng ncùng lúc pho thứ hai tên “Gái núi” là hình nh cô sơn-nữ - đ nh nhng ngày ln-l Pleiku trưc 75 ... đang quì gối, sau lưng mang cái gùi, thực ra là tôi mudùng để tăm xỉa răng... nhưng pho này tôi đổi mấy gói thuc rê cho môt bạn tù khác giàu có để họ tng vợ họ trong mt k thăm nuôi, mà họ muốn tôi lặng thinh để họ nói họ là Tác giả, tôi chả nề hà gì... miễn họ được HP thì thôi, còn tôi có thuc rê đ hút là đưc.Và, một chiếc vòng mi-ca làm rt gian nan, khó hơn nn tưng nhiu, từ kiếng thiết-giáp Mỹ phế thải, loi kiếng mica nàdày c tc, rt chc, đn bn không thng... phi nh my V- binh đi ch cho tù, h mua giùm lưi cưa st vn luTrcm vì s tù vưt ngcnhưng ch cn dúi cho h ít tin là xong.... Mica đưc tù thay phiên nhau cưa vì rt dai,  thành tng lát mng c hơn phân tây, xong  nht lon Coca cũ ct ming, nung lò tru cho thc nóng đỏ, xong n thc mnh, xoáy tròqua lcho đến khi thng miếng mica mi thôi, thưng ít nht phi 3 ln như vy mi phng, ri dùng cưa st cưa chung  quanh cái l tròy đ có hình dng môt chiếc vòng đeo tay. Anh em tù khác h thưng ch làm cái lưc chi tóc là cùng vì nó đơn gin, d làm , nhưng tôi li thích làm cái vòng, ch vì tôi thy nó đẹp hơn, khó hơn và dính kết vi con ngưi hơn là cái lưc , nhưng đc bit vì tôi rt thích hai câu thơ ca Trương-Tch đi Đưng bên Tàu khi dùng bài “Tiết phụ ngâm” ca mình đ n d cho ý nim “trung Quân khi ông đưc ngưi nưc khác vi ra làm Quan nhưng ông chi t vi thái đ không phi là không tiếc thương: “Hoàn quân song minh chu, song lệ thùy / Hận bất tương phùng vị giá thì..(tạm diễn nôm: Em hoàn li cho anh đôi ngc, vi hai dòng nưc mt tuôn trào... Và hn: sao chúng mình li không gp nhau khi em còn đc thân ...?!).Trong 2 câu thơ này nó nói lên hai vấn đề: th nht, đó là một thứ Đạo đức cung tín, có sau con ngườido con người đặt ra thời Phong kiến đ bo v quyn li cho h trưc tiênSự chung thủy tuyệt đối với cái gì mình đã gắn bó trước đó, dù chính lòng mình không muốn đi nữa, mà v phía suy lun Tây phương thì h rđả phá vì nó đụng ti vn đNhân bản” là th t nhiên ai làm ngưi cũng đưc có, nên t ép mình.... mà tuân theo môt th qui lut cng ngt như vy đ bóp nát cuc đmình trong câm nín chu đng... thì, xét v phương din Con ngưi, nó rt dã man .... ngoi tr nn nhây t nguyn làm thế, mt cách sung sưng thì không nói làm chi ....!!!Th nhì, mun biếđó là s t nguyn hay không thì chúng ta nhìn vàý thơ th 2: nưc mt tuôn trào khi ngưi tiết ph nàphải (tôi nhn mnh ch “phải...) đành lòng trao hoàn  li đôi ngc cho ngưi xưa, vi li oán than đáng giá ngàvàng: sao anh không đến em tha em còn con gái....??? Nó ging y chang tâm cm ngưi thiếu phụ trong Ca dao VN : “Sao anh chẳng hỏi những ngày còn không / ... như chim vào lồng như cá cn câu Cá cắn câu biết đâu mà  gỡ/ Chim vào lồng biết thủa nào ra ? thì rõ ràng đó là tù ngục mà ngưi ta vì mt th Đạo đc xh ác đnàđó nêđành buông trôi trong tuyt vng  miên viđó thôi / Hay sau này ca TTKh thế k 20 (cách Trương-Tch đúng 13 thế k): “Tôi vẫn đi bên cạnh cuc đời / Ái ân lạnh lẽo của chồng tôi / Mà từng Thu chết, từng Thu chết / Vẫn giấu trong tim ng một người...”đó cũng là mt th Đa ngc xh khác hơ thi Tin chiến , trong đó con ngưi làm nô l cho mđnh kiếkhc nghiđã giếchếc mt đi ngưtrong  c ngàn năch đâu phi môt ngày khi h không mun chp nhn cái hin ti h đang có.... Ch cn 2 git l rt thc, rơâm thca ngưi tiết ph hm hiu khi nàng hoàn lđôi ngc cho ngưi xưa, thì cũng là nim an-i vô biên rt Nhân bn cho ngưi tng trao nó trưđó cho c nhân /Nói theo kiu Tâm lý hc phương Tây, thì đó là “Sự giao tranh ni tâm” (conflit interne) đã khiến cho nhng git l ca ngưi tiết ph rơi khi hoàtr ngc... cho c nhân dù ngưi nàđã trân trng mang nó trên yếm hng ca mình, nơgn vi trái tim nàng nht:Cảm quân triền miên ý / Hệ tại hng la nhu” (tm din nôm: xúc đng tình anh dành cho em dài lâu / Nên em mang ngc nơi yếm hng / nhu : áo lót Tàu, la: la), chng t rng trong quá kh h đã yêu nhau đến ngn nào... Kiu này mà như Tây là h “bung” lin... đng mong h làm “tiết phụ” dã man như vy. Tôi mi lan man vì sao tôi làm chiếc vòng mà không làm lưc như hu hết mi ngưi tù  đâlà như vy, btôi yêu Thơ, yêu con ngưi b áp bdù dưi bt c hình thc gìnht là khi h đang yêu nhau... mà đành phi xa nhau... bng nhng hình nh rt thiếu Nhân bn, mà Triết Hin sinh sau này cc k lêán, bi h quan nim bn cht căn bn ca Triết lý  hin sinh (Existentialisme) là mình phi t sng ly cuc đi mình, ch nhđịnh đng đ k khác sng thay... đng vì nhng nguyên tc khô cng định sn mà phvươn lên, tr thành ( devenir/ become) mi ngày... Ngưi tiết ph ở đâđang sng cho ngưi khác ch không phi sng cho chính mình nêđành rơi l.... Sao li “ván  đã đóng thuyền ri thì mi li đu là ngõ ct, khi mình t thy chiếc thuyn không xng đáng đ mình làván , nên trong xh bây gi dù Đông hay Tây ngưi ta vn “bứt đinh tưng bng ch vì họ 
munlàm Người”(tôi mun viết hoa) đúng vý nghĩa nhân bn nht ca nó, h mun vưt thoát cái thói l tù ngc do hàng ngàn năm Trung hoa chp lên đu h mt cách vô thc mà không hiu vì sao, nên nh bài “Tiết phụ ngâm” ra đi khong thế k th 7 mà so ti bây gi, ngưÁ châu có khác gì nhiđâu, k c VN..???



Tôi nói tiếp v s thc hin chiếc vòng hiếm-hoi này bng nhng phương tin “dã chiến” thô sơ nht thế-gi(kiếng thiết giáp M phế thilon Coca M cũ, lò tru, ming h chao, lưi cưa st b cm, kem đánh răng ...) mà ch trong tri tù VN mi có! Sau khi có dng mt chiếc vòng thì công đon 2 dễ dàng hơchi cn mài trên gch hay b xi-măng, đp h chao ca tù hay dùng gt tàn thuc... chunh c trong ln ngoàichiếc vòng bt đu bóng nhn, ri ly gi rách thkem đánh răng “retouche” na là xong . Lúc này bn giơ chiếc vòng lêánh mt tri soi nhìn, màu ngũ sc cu vng long-lanh hin ra rđep , khác vi vòng bng m ngưi ta bán ngoài ch rt nhiu: vòng mica nng như ngc, long lanh ngũ sc và không h có du ni như vòng m.. Chiếc vòng đy m hôi nưc mtln máu nà(vì mnh h chao rt bén) - dĩ nhiên  nêtôi rt quí nó như mpho tưng tôđã làm ra trong mt hoàn cnh bi thương không ging bt c ngưi Artist  nào trên thế gii, mi th đu b hn chế, vđói rách va b kìm soát gt-gao ca mt ngưi tù trong chế độ hà khc nht Lch s loài ngưi....  Chiếc vòng này, tôi đã tặng cho một người học sinh cũ HD, khi nhìn trong nhà trng trơn không còn mt món gi ra hn ....Trò tên Ph. khi trò ấy từ Cần-thơ nghe tôi tù về đã chả ngại đường xa, và sợ liên hệ SQ Ngụy”thời ấy, tôi rt bun khi nghe nhng ngưi hc trò cũ ca mình kêu tôi bng “Chú”cho nó cách xa, dù tôi vn hiu cho h .... bi vì tôi tự biết, lúc này  tôi ch là th cùi hủi trong xã hội mới - mà mang cho tôi một giỏ cam tươi hái trong vườn Nội trò ấy  Phng-hip... Hai thầy trò nhìn nhau rưng-rưng trong lặng câm chả ai nói được lời nào, và trò đã ngn-ngi không dám nhchiếvòng trng tinh, lung-linh... tôi m ra t t giy bábèo-nhèokhi biết ni gian-nan ca nó, nên tôi phi nói: “Quà này không phải của người thầy xưa tặng cho em đâu - mà là của một người tù rc - vì nếu còn là Giáo-sư dạy em như ngày xưa , thầy đâu làm nổi ra nó...! thì ngưi hc trò cũ mi rt-rè đưa hai tay nhn chiếc vòng, tay run-run ưm th vào chiếc c tay nh bé vđôi mt long lanh nhng git l mm..... để lại cho tôi những bùi -ngùi không nguôi. Sau này khi ra Hải-ngoại tôviết được cái truyện ngắn có tên “Còn có bao giờ ...” và cũng biếtrò y viết đưc mđon khúc v s gp-gỡ hiếm-hoi đy cm xúc này trong tình/thy trò  bui lao-đao, ngay trong đêm v li Cn thơ, và tôcũng có nhn đưc tm hình chp 2 đa bé gái ca trò y ghi phía sau câu: “Gửi thầy hình hai bé của em, chúng dễ thương như Thơ của thầy vậy.... cùng vi mt bài thơ trò y làm  nhưng gi tôi ch nh hai câu mang màu sc tiếc thương: “Tám năm làm vợ, đời như một / Điệp khúc thời-gian suốt tuổi vàng... và t đó đến nay mt du chim bay, tôi ch cu mong cho em yên vui, dù vic gì đã xy ra, mà tôi vn luôn tin rng em là cô hc trò tt...



 Trở lại việc người tù về trên đường giữa, gần nơi rạp ciné Nh-Trưng, bỗng dưng tôi tình cờ chợt thấNh. - cũng là cựu hs HD trước đó từng học tôi... thì tôi vội băng qua bên kia đường thực nhanh, va kéo thấp cái nón làm bằng bao cát xuống thực sâu  để hạn-chế s nhận-diện không muốn này... hầu tránh đi sự oái-oăm của cuộc đời mà cả hai đều đang gánh chịu do Lịch sử tạo nên. Thế là tôi vui - dù rất buồn - và người học trò cũ kia may-mắn không hay.... Và, sau đó, không nh là năm nào, tôi làm bài thơ này vi cái tên đu tiên là “Ngày trở về” sau ra Hi- ngoi mi đi thành “Cúi mặt -  mt cách thế đ lt t hết hoàn cnh ca tôi lúđó, ch phi mc-cm gì, nhưng đó là cách đ tôi giu mt hu tránh cho ngưi khác s cm thương nhãn tin, rt ngm-ngùđxót-xa không tránh khi.... không mun x chia , mà chỉ để riêng cho chính tôi thôi... Sau đó, có mt trò cũ HD kháctên H. vn rt thân mà trò y nói rt mến m cách sng tài-t ca tôthy, sau 75 trò này là Giáviên Tiu hc , nhưng li c-nự Hiu trưng VC, b dy v bán Café... ở  trưc Lasan mà mỗi lần tôi đào mương, hay làm ruộng ở miệt Đại-ngãi, Trường-khánh về, đang vác cái leng đi lơn-tơn, mình đầy sinh thì bất ngờ trò ấy bỏ quán chạy ra đường giơ tay kêu lên ơi ới:“Sư phụ uivào đây Café với em !”thế là thy trò tíu-tít chuyn xưa, chuyn nay... như th chưa đưc k bao gi....Và, cũng chính trò này là ngưi đu tiên tôi cho đọc bài thơ cm k này , vì tôi tin trò y, bi lng-qung đi tù li như chơi... H. đọc chăm chú và chậm rãi như để thấm thía từng con chữ, đặc biệt đến đoạn “Tôi sống gia mọi người như không có ai, kể cả những người thân sớm chiều găp mặ/ Một mai tôi chết bên đường, như loài chim lạ trong vườn lãng quên.... thì ngưng lại và ngước lên nhìn tôi với đôi mắt đỏ hoe như múc cạn lòng tôi lúy... rồi đọc lặp lại câu ấy lần nvới vẻ thương cm, quan ngi xa xăm ...Tôi cũng chỉ lặng thinh... Mãi ti lúc tôi sắp ra đi, thì một nam sinh HD khác tên S. đến thăm tôi dù tôi không dạy trò ấy bao giờ nhưng trong Khám lớn lúc trò y b tù hình s gì đó,  thì thầy trò vẫn hay gp nhau vì trước 75 có lần trò y bịnh nằm BV vì bnh laoli m côi, ph nh vi ngưi anh rut nhưng không đưc t tế lm nên tôi rt thương cm, có gửi cho trò y vài hộp sữa qua một người  y-tá vì tôi muốn  ẩn danh... nhưng sau này trò y đã tìm ra nguồn gc và từ đó dành cho tôi nhiều cảm tình. S. là dân “Văn nghệ bụi:” nhưng lại gii Âm- nhc, là ngưi th 2 đọc đưc bài thơ này trong nưc và muốn phổ bài thơ này thành nhạc , nhưng vì lúc ấy tôi sắp ra đi nên đành thôi để giữ an ninh... Như vậy bài thơ đã làm ra mấy chục năm đằng-đng mà nó vẫn chưa tới tay người mà tôi muốn tng , nhưng: Cái gì của César thì hãy trả lại cho César ... nên chỉ mới đây thôi, tôi tình cờ được cái e-mail bngờ củNh. - ngưi tôđã dày công tìm kiếm bng mphương tin truyn thông đin t hiđại nht bao lâu nay, ch đ trao li bài thơ cho trò y thì tôi mi an lòng, dù tôđã nh hs cũ HD cùng lp vi trò y ngày xưa nhưng vn bit vô âm tín, tôi bt đu tht vng và th trôi mi mong ch...Thư từ SG gi qua, thế là Châu về Hợp phố” tôi th phào, gửi ngay cho trò hânhư trút được gánh nng canh cánh trong lòng, khi cuc hành trình bài thơ muốn đi hết phn đi trc tr, thế là tôi mãn nguyn, khi nhân vt chính trong bài thơ này sau đó thư rng: “Em đã đọc bài thơ y 5,6 lần mà vẫn thấy lòng bùi-ngùi vô hạn ...” dù trò ấy cũng đã nhớ được ba bài thơ ngca tôngày xưa thuở tôi về dạy HD đưc vài năm, đó là các  bài “Từ tà áo ,“ Từ mái tóc” và, “T đôi mt” khi tôi chưa  ti 30 tui đời ..... Nhưng điều quan trọng hơn, trò Nh. đã nhc lk niệđáng yêu mà tôi không hề nhớ, đó là cái vé Ciné hạng nhấ rạp Hòa-an nơđu cu Quay - cái rp mà tôi không bao gi quên sau năm 75... trong thi gian b qun chế, Công An phưng 5 đã lp mt “Toà án Nhân dân” ti sân trưng Rng- đông đ “đấu tố” tôi vi qun chúng địa phương, khi h ch muđưa tôi tr li tri tù, tôi b còng tay, đng trên bc cao làm bng bàn ghế nhà trưng, hai bên có 2 biu ng ln đỏ khé thy gm, viết: “Dân chủ với nhân dân” và “Chuyên chính với kẻ thù”, ch ta là Năm Thơm cht mt, trưng CA Phưng và UBND địa phương. Bn cáo trng đưđọc rng: “ Tên SQ Ngụy phản động này rất ngoan cố , không chấp hành nghiêm túc lịnh quản chế, trình diện thất  bát, nó từng được  cài trong trường học để đàn áp học sinh, đánh rớt nhiều học sinh giỏi để bắt lính , đặc biệt coi thưng cán bộ sở tại... Nay yêu cầu nhân dân , tố giác nó những gì CM chưa biết để chúng tôi đưa nó vào trCải tạo lại ....” Khi nghe đc xong bn cáo trng thì tôi mm cưi biết ti sao chúng mun “xử” tôi, ch vì tư thù vì tôi không bao gi chào bn CA, nht là Năm Thơm cht mt mt cách kính cn như mi ngưi dâ đây... Đơn gin thế thôi ! Sau đó là màn đu t, phi nói là tôn nht, ch cn mt đa hc trò nàđó bt nghĩa, không cn hc tôi mà nó ghét tôigiơ tay lên t tôi thì coi như tôi phđi tù ln na. May mn ch có mt bà Ph Huynh, ch ca tim sa Radio  gn đu cu Quay, là M ca Cúc hc trò tôi, mà tôi hay đến  sa máy,  giơ tay lên nói : “Thưa  Quí ông, ông thầy này tuy là SQ nhưng ổng hiền lm , nghe con tôi nó nói vậy, chứ ác ôn cái gì!”, thì Năm Thơm đng pht dđập bàn hét lớn :”Chị kia, giờ này mà bà còn binh tụi SQ Ngụy hả ? Bắt nhốt bà luôn bây giờ ”... làm bà y tái mt ngi im thin-thít rt ti nghip! Trưc khi kếthúc  bui hp, chúng hi mt câu rt nguy him: “Ai muốn cho tên này đi Cải tạo lại, giơ tay lên!”. Tôi liếc mt nhìn quanh, thy không có cánh tay thù hn nào giơ lêc, nên tôi bt đu t ơn Sóc trăng, t đó... Sau khi chm dbui hp dn mnày, tôi li-thi ra phlòng chùng xung thc thp, ghé quán cóc Café đu cu Quay cnh rp Hòa- an, cái rĐịnh mnh ca tôi... mi mkêu mt ly xây chng, và n bánh mì ch chan xì u...Tôi dùng cái thìa nhôm nh bé khuy ly Café cho tan đưng, đưa lên môi nhp, tôi ch nghe mùi ht còng rang đng nghét... nhưng tôi vn cố nut cho trôi bao thương đau lúc này mà tôi không bao giờ nghĩ tcó mt ngày tôi s chu đng. Bng đói cn cào vì sáng gi tôi chưăn...Tôi cm miếng bánh mì lên nhìn, bt cht tôi ng ngàng khi thmiếng giy súc gói bánh, chính là t bìa xp Cours môn “Luận lý học(Logique) ngày xưa tôi son cho hc sinh lp 12 đi thi Tú-tài mà tôi ph trách ti 7 lp .... có v hình ông Socrate ngi, tay chng cm suy tư, do chinh tay tôi v , cùng cái tên tôi vi chc v “Giáo sư bên dưi, thì tôi không còn muăn ung gì na . Tôi đng dy tr tin và bưc chm v phía ph chính bêkia cu Quay, để xua tan đi mi th, mà vn nghe tiếng nhc bp-bùng t rp Hòa an ct lên rn rã : “Đời vẫn đẹp sao! Đời vẫn đp sao ...! xoáy vào hn tôi như nhng nm kim châm...


Tôi tr li chiếc vé Ciné hng nh cái rp nhiu k nim đau thương này , khi đó h đang chiếu cun phim khét tiếng thờy là Roméo et Juliette” mà tôi đã xem lúc tôi mi 20t ở Nha trang trưc đó... tôi đã thưởng cho trò Nh. này vì trò đã thng trong một câu đố vui v Văn chương trong lớp. Tôi nhớ như in lời thoại mà Julliette đứng nơi ca s trên lu, ban đêm tâm tình vi ngưi yêu là Roméo, đã trèo ng máng xối để thăm ngưi yêu ln cucùng trưc khi ra đi xa, vì 2 h ca 2 gia đình nàthù hận không đi trời chung nhau . Lúc này bt hng đông  châtri, và có tiếng chim kêu báo hiu bình minh, nên Juliette s tri sáng ngưi yêu mình không thể thoát thân, nên nàng lo lng thúc gic:“C’est la rossignole qui chante! Va t’enVa t’en!”(Kìa tiếng chim sơn-ca buổi sáng đã kêu! Xin anh hãy vi trốn đi thôi !)

Cui cùng Nh. cũng đã viết cho tôi rng : “Trong đời em chỉ mơ được một người nào đó làm cho em một bài thơ, thì bây giờ em đã có, và người ấy lại là vị thầy kính mến của mình ...” Trò ấy cũng cho biết rằng, quả là mt mầu nhiệm, khi trò chỉ có được đa-chỉ mail củtôi không do bất cứ ai của HD trao cho, mà là do tình cờ lang-thang trên Facebook - là nơi tôi chả đến bao giờ vì đa-chỉ y bn bè ở SG chúng làm để phá tôi chơi...

Nh. à, chỉ bấy nhiêu thôi cũng đủ làm cho cả hai thy/trò  mình toại-nguyện, vì chúng tôi đã đem lại niềm vui cho nhau mà chưa bao giờ nghĩ tới...Tạ ơn em, tạ ơn tôi nhé... 




CÚI  MT


Tôi trở về,
vào một chiều, 
nắng không buồn đỗ...
chiếc mũ đầy bùn,
của những ngày lao-động nắng mưa,
đôi dép mòn,
kéo lê-thê,
qua từng hè phố...

Cờ bay đỏ rực hai hàng, 
Tôi đi trong bóng chiều hoang xuốndần...

Tình cờ gặp em,
tôi buồn cúi mặt,
đôi mắt ngày xưa vẫn xanh, 
mái tóc che nghiêng vầng trán,
một thoáng gầy xa-xăm...
chiếc nơ đỏ “đổi đời”
thay màu bandeau cổ đồng,
của những ngày nắng ấm sân trường, 
em đứng vòng tay, 
hong tóc ngoài hiên, 
tâm hồn đuổi bướm hái hoa, 
trong vườn Địa-đàng,
của một thời mới lớn... 

Ôi,
những buổi ng nắng lên, 
vào những giờ chơi, 
trong mùa tháng Chạp, 
 một lần,
tôi đi qua đó, 
thấy em cười xinh-xinh...

Em đưa năm ngón tay ngà, 
Nâng nghiêng mái tóc cài hoa lên đầu...

Chừ, 
xin tạ lỗi cùng em, 
người học trò xưa bé-bỏng, 
 đôi mắt hiền như nhung, 
nụ cười hoa mở hội...
đáng lẽ chiều ni em về,
sớm hơn một lát, 
hay tôi chậm trễ vài giây, 
bởi,
tôi không muốn thấy em, 
chạm mặt cuộc đời, 
như lúa trổ bông, 
trong mùa gió chướng...

Gặp em trong buổi chiều này, 
Nỗi buồn xưa, lại dâng đầy trong tôi?

Tôi, 
vẫn tự biết mình, 
 tên Django cô-độc,
đẩy chiếc quan tài thân yêu...

Lang-thang khắp bốn phương tri, 
Tôi đi cho hết một đời ngựa hoang...

Tôi phá-sản tận cùng, 
tình yêu và cơm áo, 
chỉ còn một mảnh hồn, 
rách nát buồn thiu,
tôi là con ngựa tật nguyền,
ngược xuôi trên đường thiên-lý, 
hay loài chiên ghẻ,
bơ-vơ trên những cánh đồng...
tôi sống giữa mọi người, 
như không có ai, 
kể cả những người thân, 
sớm chiều gặp mặt...

Một mai, tôi chết bên đường, 
Như loài chim lạ trong vườn lãng quên...?

Và, 
quả thực, 
chiều ni tôi về, 
trời không muốn nắng...

Thấy em qua phố,
một mình, 
thoáng gầy đâu đó,
trên từng nét xưa...!?
em về,
ai đón, ai đưa?
tôi về, 
nghe tiếng buồn, 
mưa xuống đời...!?


              *Nguyễn-Tư

(GiNh - người hs cũ HD của tôi, ngày xưa)