GIÁ TRỊ VỀ NHỮNG VIÊN KIM CƯƠNG MÀU
Những năm gần đây những viên kim cương màu trở nên ngày càng phổ biến hơn. Chúng không mới lạ với một số những viên kim cương nổi tiếng nhất có màu – ví dụ như viên Tifany (màu vàng) và viên Hope (màu xanh dương). Garry Holloway đã đưa ra cái nhìn sâu hơn về những viên kim cương màu.
Màu sắc là thành tố rất quan trọng trong
xếp hạng kim cương, hay đúng hơn là sự vắng mặt của màu sắc. Hầu hết
những viên kim cương được xếp hạng trên một thang độ màu trắng hay thang
vắng màu. Trong khi hầu hết các viên kim cương trong dải từ không màu
đến vàng nhẹ, một số viên có màu sắc tự nhiên sắc nét, khác biệt và lộng
lẫy. Những viên kim cương này được biết tới là những viên kim cương rực
rỡ và thường là màu xanh dương, nâu hay hồng. Không giống như những
viên kim cương không màu và gần như không màu có giá trị bởi sự thiếu
vắng màu sắc của chúng thì những viên rực rỡ có giá trị bởi cường độ màu
của chúng.
Những năm gần đây những viên kim cương
màu trở nên ngày càng khan hiếm và đắt đỏ. Vậy màu sắc được hình thành
như thế nào và nó ảnh hướng đến giá cả như thế nào?
Điều gì đã tạo lên màu sắc trong những viên kim cương?
Những viên kim cương là cacbon tinh
khiết được kết tinh ở sâu hơn 150 km dưới lòng đất. Những viên kim cương
được hình thành dưới nhiệt độ và áp suất vô cùng lớn và được đẩy lên
mặt đất chỉ trong một hoặc hai giờ trong một núi lửa. Theo cách chúng
được làm lạnh đột ngột; nếu quá trình di chuyển kéo dài quá chúng sẽ
chuyển hóa ngược lại thành than chì hay khí cacbonat.
Thỉnh thoảng những nguyên tử khác bị
vướng vào một viên kim cương khi nó đang hình thành hay trong suốt sự xô
đẩy mạnh mẽ của nó lên mặt đất. Phổ biến nhất là Ni-tơ; lượng nhỏ nhất
khiến cho ánh sáng xanh dương bị hấp thụ làm cho kim cương có màu phớt
vàng. Những viên kim cương Argyle được khai thác ở Úc, là những trường
hợp ngoại trừ vì chúng về bản chất rất tinh khiết, nguyên do của màu
hồng hiếm là một sự kì lạ của tự nhiên. Điều đáng lo là một khi mỏ
Argyle hết những viên kim cương hồng, thế giới kim cương sẽ là nơi ít
màu sắc hơn.
Những viên kim cương hồng và đỏ
Trước khi khám phá ra mỏ kim cương
Argyle, hầu hết những viên kim cương hồng có màu nhạt xứng đáng với sự
yêu thích nhất thời mà không phải là đam mê mãi mãi. Điều này đã thay
đổi vào năm 1985. Mỏ Argyle ở vùng xa về phía bắc của Tây Úc đã tạo ra
hầu như toàn bộ những viên kim cương hồng và đỏ trên thế giới mặc dù
chúng chỉ góp một phần nhỏ trong sản lượng khai thác của mỏ.
Cho đến tận năm 2009, mỏ khai thác kiểu
đào mở vẫn là mỏ kim cương lớn nhất trên thế giới trên tổng khối lượng
cara. Vào năm 2007, Rio Tinto đã quyết định bắt đầu khai thác một mỏ
ngầm bởi hố đào mở trở lên quá sâu khiến cho các xe tải mất nhiều thời
gian để lái xuống hầm xoắn ốc- sản lượng đầu ra ít hơn từ các mỏ ngầm sẽ
làm giảm đáng kể sự có sẵn của kim cương hồng, và tất nhiên là làm tăng
mức giá cao vốn có.
Những viên kim cương hồng đắt hơn những viên kim cương không màu từ 5 đến 100 lần.
Những nhà khoa học không hiểu được đầy
đủ về nguồn gốc của màu hồng. Thường thường màu sắc được tạo ra bởi
những tạp chất nhưng kim cương Argyle rất tinh khiết. Chúng được tìm
thấy ở một loại đá tên là Lamproite có vẻ như đã có một cuộc hành trình
cực kì khắc nghiệt xuyên suốt lớp vỏ trái đất (mọi loại kim cương khác
được chuyển lên bề mặt trái đất theo một loại đá có tên là Kimbeclit).
Loại đá vật chủ đặc biệt này và sự dịch
chuyển lên bề mặt cho thấy là không có khả năng có một mỏ nào khác giống
với Argyle sẽ được tìm thấy. Vì thế một khi mỏ ngầm ở Argyle cạn kiệt
vào khoảng năm 2017, là lúc phải tạm biệt những viên kim cương màu hồng.
Phiên đấu thầu Argyle
Argyle đã đưa ra 50 viên kim cương hồng
đẹp nhất của họ hoặc hơn mỗi năm trong một cuộc đấu thầu chào giá kín.
Trong một số năm, phiên đấu giá còn có một viên kim cương màu đỏ và thi
thoảng là màu xanh dương. Sự kiện này được thông báo rộng rãi.
Phiên đấu thầu mở ra ở Perth trước một
tuần ở Hồng Công, Tokyo, Mumbai, New York, London và cuối cùng là Geneva
nơi mở thầu. Các mức giá thường là vượt quá US$100,000 mỗi carat. Rất
nhiều nhân vật nổi tiếng và giàu có trên thế giới là những người sở hữu
cuối cùng. Người ta nói rằng quốc vương của Brunei có một sự đặt giá 1
triệu đô la Mỹ cho bất kì viên kim cương đỏ nào lớn hơn 1ct. Nghe nói
ông đang tạo một bộ sưu tập mà một ngày sẽ xuất hiện như một bộ trang
sức tuyệt vời. Một số viên kim cương vẫn còn đang được chờ đợi trong mỏ
ngầm ở Tây Úc.
Những viên kim cương màu rượu sâm banh
Những viên kim cương có màu rượu sâm banh hay màu phớt nâu là những viên kim cương giá cả phải chăng nhất,
khoảng 1/3 giá của một viên kim cương trắng. Gía tốt này sẽ không kéo
dài mãi mãi và những viên kim cương rượu sâm banh có một số tính chất
đặc trưng.
Giá của những màu C1 (nâu nhẹ hơn) đến
C6 (màu của rượu cô nhắc) là khoảng bằng nhau. Những viên đá màu nâu nhẹ
hơn phổ biến bởi chúng lấp lánh hơn và có giá thấp hơn những viên không
màu tinh khiết. Những màu đậm hơn cũng phổ biến hơn bởi chúng lạ hơn,
vì vậy nên cung và cầu là ngang bằng.
Có thể đơn giản là bạn chọn màu mình
thích nhất mà không phải lo lắng về việc viên nào có giá trị hơn. Tuy
nhiên có nhiều màu thứ cấp khác và điều này quan trọng. Nhìn chung,
những màu ấm hơn sẽ thu hút hơn những viên màu nâu xám phớt xanh lá cây
(chỉ những viên kim cương không đến từ mỏ Argyle). Những màu vàng kim
đậm và bạc màu được gọi là màu rượu cô-nhắc rực rỡ, hay C7 có giá cao
thêm một chút nữa vì chúng khá hiếm (Những người Cô-nhắc ở Pháp không
cho phép tên gọi này nhưng những người dân vùng Champagne thì thích ý
tưởng này).
Theo tự nhiên, những viên kim cương màu
rượu sâm banh pha một chút màu hồng khan hiếm và đắt nhất . Những viên
kim cương màu sâm panh (và hầu hết những viên kim cương màu khác) thường
dễ bị pha màu hơn những viên kim cương trắng.
Những viên kim cương xanh dương
Những viên kim cương xanh dương tự nhiên
có màu xanh dương phớt xám nhẹ, một màu "mạnh mẽ" hơn ngọc bích. Viên
kim cương màu xanh dương nổi tiếng nhất là viên "Hope" ở viện
Washington's Smithsonian. Viên đá này đắm chìm trong những truyền thuyết
về những cái chết kinh dị rơi vào nhiều chủ nhân của nó, từ sự chém
giết trong suốt cuộc cách mạng Pháp cho đến một nhà môi giới Phố Wall đã
tìm đến cái chết của ông năm 1930.
Nhà kim hoàn New York Harry Winston đã mua nó để tặng cho Smithsonian và chỉ sở hữu nó trog một ngày. Khi công ty bảo hiểm của ông và những người chuyển phát đang thảo luận giá cả và phương thức để chuyến viên đá vô giá này đến Washington, Harry đã tản bộ xuống bưu điện và gửi viên kim cương đi trong một bao thuốc lá như một thư tín thông thường.
Nhà kim hoàn New York Harry Winston đã mua nó để tặng cho Smithsonian và chỉ sở hữu nó trog một ngày. Khi công ty bảo hiểm của ông và những người chuyển phát đang thảo luận giá cả và phương thức để chuyến viên đá vô giá này đến Washington, Harry đã tản bộ xuống bưu điện và gửi viên kim cương đi trong một bao thuốc lá như một thư tín thông thường.
Những viên kim cương xanh lá cây
Những viên kim cương xanh lá cây có mối
liên quan với những khoáng chất phóng xạ như uranium. Những chất phóng
xạ đã làm biến màu bên ngoài của viên kim cương, vì thể những người chế
tác phải cẩn thận để không cắt đi quá nhiều phần "vỏ" màu xanh lá cây.
Chứng thực rằng bức xạ xảy ra tự nhiên cần đến những phân tích từ phòng
thí nghiệm ở một viện nghiên cứu ngọc học hàng đầu. Người mua nên cẩn
thận.
Những viên kim cương màu vàng và cam
Được gọi là màu rực rỡ có nghĩa là những
viên kim cương có nhiều màu sắc hơn Z trên thang xếp hạng kim cương của
GIA là từ D-Z. Những viên kim cương màu vàng rực rỡ thuộc về một dải
màu từ màu vàng phớt xanh dương đến hổ phách. Chúng khởi đầu từ những
mức giá tương tự với những viên kim cương trắng và mức giá tăng lên với
cường độ màu tăng lên.
Những người am hiểu trong thương mại sử
dụng thuật ngữ "màu vàng rượu vang" để miêu tả màu vàng đậm. Những viên
sâm panh Argyle màu cam cháy ít đắt hơn so với những màu vàng kim hay
cam tinh khiết cực kì đắt.
Mỏ Ellendale được khám phá ra khoảng
cùng một thời điểm với mỏ Argyle cũng được mở cửa và hoạt động trong
suốt nhiều năm trước và nó cũng mang lại rất nhiều viên kim cương vàng
đẹp rực rỡ.
Những viên kim cương màu trắng-sữa
Một viên kim cương khá hiếm và ít được
biết đến là một viên kim cương trắng đục. Những viên này là những vật kì
dị của những người sưu tập. Chúng rẻ hơn nhiều so với những viên kim
cương không màu trong suốt.
Những viên kim cương đen
Những viên kim cương đen Pave'set phổ
biến trong trang sức cao cấp và thường được sử dụng trong trang sức nam.
Hầu hết trang sức cao sấp kim cương đen được tạo thành với những viên
kim cương màu được xử lý chiếu xạ. Những viên kim cương đen tự nhiên
không qua xử lý với độ sáng màu bề mặt tốt thì hiếm. Nhiều viên kim
cương đen khác là những viên kim cương độ tinh khiết thấp khi được nung
nóng chuyển sang màu đen xám.
Độ hiếm
Những viên kim cương màu đậm là những
viên hiếm nhất và đẹp nhất trong kho đá quý tự nhiên. Độ hiếm và sự yêu
thích là hai thứ đặt ra mức giá của những viên kim cương có màu. Những
viên hiếm nhất và có giá trị nhất được xếp theo thứ tự là đỏ, xanh
dương, hồng, xanh lá cây, vàng kim và sau đó là vàng, trắng sữa, màu sâm
banh và đen. Chúng có thể có giá trị gấp 100 lần những viên kim cương
trắng.
Mức giá cao nhất kéo dài đã từng được
trả cho mỗi carat là $1,250,000 đối với một viên kim cương 0.90 ct màu
đỏ tía. Nó có tên là Hancock Red.
Vào tháng 5 năm 2009, kỉ lục này bị vượt
qua khi một viên kim cương màu xanh dương đậm hoàn hảo nặng 7.03 cara
được bán với kỉ lục 9.49 triệu đôla, mức giá cao nhất được trả cho mỗi
carat đối với bất kì viên đá nào.
Kim Chi Sưu Tầm
Kim Chi Sưu Tầm