LOẠT TRANH ĐẸP NHẤT CỦA VAN GOGH
-
Van Gogh, vị họa sĩ có tầm ảnh hưởng lớn nhất thế kỷ 20, đã sớm qua đời
ở tuổi 37. Trong suốt cuộc đời và sự nghiệp ngắn ngủi của mình, ông chỉ
bán được một bức tranh duy nhất với giá như cho.
Hãy cùng chiêm ngưỡng những tuyệt phẩm hội họa của con người tài năng nhưng bất hạnh ấy:
Chùm tranh “Hoa hướng dương” - 1890
Van
Gogh vẽ xong 4 tuyệt tác hội họa khắc họa hoa hướng dương chỉ sau 6
ngày. Ông giữ cảm xúc và sự tỉnh táo trong suốt 6 ngày đó bằng cà phê và
rượu.
Các
nhà nghiên cứu nói rằng khi vẽ những bông hoa hướng dương cũng là khi
tâm trạng của Van Gogh tốt nhất, đó là những giây phút vui vẻ hiếm hoi
trong cuộc đời ông. Sắc vàng đối với Van Gogh là biểu tượng của ánh mặt
trời, sự ấm áp, tình bạn, của niềm vui, hạnh phúc.
Trong
văn học Hà Lan, hoa hướng dương là biểu tượng của sự hy sinh, sự cống
hiến tận tụy và lòng trung thành. Loạt tranh về hoa hướng dương của Van
Gogh khắc họa hoa từ khi nở cho tới khi tàn, còn là ẩn dụ về vòng tuần
hoàn sinh tử.
Bức “Chân dung bác sĩ Gachet” - 1890
“Chân
dung bác sĩ Gachet” là một trong những bức tranh nổi tiếng nhất của
danh họa người Hà Lan - Vincent Van Gogh. Bác sĩ Paul Gachet trong tranh
chính là người chăm sóc Van Gogh trong những năm tháng cuối đời.
Thoạt
tiên, ấn tượng ban đầu của Van Gogh về bác sĩ Gachet không tốt. Viết
thư cho em trai, ông kể rằng: “Anh nghĩ chúng ta không nên trông cậy vào
bác sĩ Gachet. Ông ấy có lẽ còn bất bình thường hơn anh. Một người mù
dẫn đường một người mù khác, không phải là rốt cuộc cả hai sẽ ngã xuống
mương sao?”.
Tuy
vậy, trong lá thư sau, Van Gogh lại nói rằng: “Anh đã tìm thấy một
người bạn thật sự ở nơi bác sĩ Gachet, giống như một người anh trai, bọn
anh giống nhau không chỉ ở hình hài mà còn ở tinh thần”.
Sự
thân thiết tìm thấy ở bác sĩ Gachet đã khiến Van Gogh thực hiện bức
chân dung mang đầy vẻ u sầu này. Đối với Van Gogh, hình ảnh bác sĩ
Gachet trong tranh như “đang nhăn nhó với những ai nhìn ngắm bức tranh
này”. Đó là khuôn mặt mang “nỗi buồn của thế hệ”.
“Chân
dung bác sĩ Gachet” được coi là tác phẩm khắc họa chân dung hiện đại,
phá cách, mang tính tiên phong, khi không chỉ đặc tả diện mạo nhân vật
mà còn lột tả nội tâm bên trong của nhân vật.
Bức “Ông cụ buồn bã” (hay “Bên ngưỡng cửa vĩnh hằng”) - 1890
Bức
tranh này được thực hiện khi Van Gogh bắt đầu bình phục trở lại sau một
cơn suy sụp nặng nề, đây cũng là thời điểm hai tháng trước khi ông chết
- một cái chết nhiều bí ẩn mà thời đó người ta kết luận là do tự tử.
Tư
thế của nhân vật ông cụ trong tranh vốn đã gây ấn tượng với Van Gogh từ
nhiều năm trước, vị họa sĩ đã từng thực hiện nhiều bức phác họa bằng
chì khắc họa tư thế này, thể hiện sự buồn bã, thất vọng tột cùng.
Đối
với Van Gogh, dù đã cố gắng rất nhiều nhưng theo ông, những bức tranh
vẫn không thể đặc tả hết cái đẹp của hình ảnh mà ông đã nhìn thấy trong
thực tế: “Bên cạnh Chúa và sự vĩnh hằng, còn có những biểu cảm tuyệt đẹp
như thế này nữa. Ông cụ này không hề biết rằng trong một khoảnh khắc
ngồi yên lặng ở góc phòng, ông đã tạo nên một hình ảnh quý giá, tuyệt
đẹp, đầy cảm xúc, khiến ông như đang rất gần với ngôi nhà vĩnh hằng của
Chúa”.
Đối
với tác phẩm này, Van Gogh có rất nhiều cảm nhận về tôn giáo. Dù khuôn
mặt của nhân vật chính bị che giấu nhưng người xem vẫn cảm nhận được rất
rõ sự buồn bã, cay đắng. Đó có lẽ là lý do tại sao mà Van Gogh từng đặt
tên cho bức tranh là “Bên ngưỡng cửa vĩnh hằng” - mỗi khi nhìn thấy nỗi
buồn đau, Van Gogh cũng đồng thời luôn nghĩ về Chúa và sự vĩnh hằng.
Bức “Đêm đầy sao” - 1889
Bức
tranh khắc họa quang cảnh bên ngoài phòng bệnh của Van Gogh ở một bệnh
viện tâm thần nằm tại miền Nam nước Pháp. Khung cảnh này được ông quan
sát qua ô cửa sổ phòng bệnh vào buổi đêm, tuy vậy, Van Gogh vẽ lại bằng
trí nhớ vào ban ngày bởi ban đêm không bệnh nhân nào được phép “trốn
ngủ”.
Bức
“Đêm đầy sao” là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của Van Gogh,
đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong sự nghiệp hội họa của ông khi
Van Gogh bắt đầu dành nhiều đất hơn cho trí tưởng tượng phát huy.
Bức
“Đêm đầy sao” cũng là một tác phẩm gây nhiều tranh cãi trong giới phê
bình, có hai trường phái: một trường phái tin rằng Van Gogh vẽ bầu trời
sao bằng trí tưởng tượng, trường phái còn lại cho rằng Van Gogh đã khắc
họa chính xác vị trí của những ngôi sao mà ông nhìn thấy trên bầu trời,
rằng ông không hề vẽ bằng sự dễ dãi của trí tưởng tượng.
Nhiều
nhà bình tranh thậm chí còn tin rằng Van Gogh đã vẽ vị trí các ngôi sao
dựa trên một đoạn kinh thánh nằm trong cuốn kinh Cựu ước, miêu tả lại
một giấc mơ của thánh Joseph.
Bức “Những cây ôliu” - 1889
Van
Gogh vẽ ít nhất 18 bức tranh về những cây ôliu trong thời kỳ điều trị
tại bệnh viện tâm thần ở miền Nam nước Pháp. Cửa sổ phòng ông khi đó mở
ra một vườn cây ôliu. Bức “Những cây ôliu” luôn được coi là bức tranh
song hành với bức “Đêm đầy sao”.
Trong
đó, “Những cây ô liu” khắc họa quang cảnh ban ngày còn “Đêm đầy sao”
khắc họa quang cảnh ban đêm nhìn từ cửa sổ phòng bệnh của Van Gogh.
Những
bức tranh khắc họa cây ôliu có một ý nghĩa quan trọng đối với Van Gogh,
thể hiện triết lý về cuộc đời, về sự thần thánh, thiêng liêng trong
vòng quay tuần hoàn của cuộc sống và cả cảm thức về Chúa.
Hình
ảnh người ta thu hoạch ôliu thể hiện mối quan hệ hài hòa giữa con người
và thiên nhiên, đồng thời cũng là ẩn dụ về vòng quay cuộc sống, khi đó,
thu hoạch cũng đồng nghĩa với cái chết của những trái ôliu đã chín.
Van
Gogh sinh thời thường tìm thấy sự thư giãn, khuây khỏa khi giao hòa với
thiên nhiên. Khi vẽ loạt tranh về cây ôliu cũng là khi ông đã bắt đầu
lâm bệnh nặng, thường xuyên phải đối mặt với tình trạng rối loạn tâm
thần.
Bức “Quán café về đêm” - 1888
Đến
hôm nay, khi du khách ghé thăm thành phố Arles của Pháp, họ vẫn có thể
tìm lại quán café nơi Van Gogh từng khắc họa trong bức tranh nổi tiếng
với cách bài trí vẫn y như cũ.
Lý
do khiến Van Gogh chọn vẽ quán café này là bởi nó được thắp sáng mỗi
khi đêm xuống, nhờ vậy, ông sẽ có “một bức tranh khắc họa màn đêm mà
không phải sử dụng đến màu đen”. Thường các họa sĩ vẽ cảnh đêm thường
chỉ phác họa cảnh vật và sẽ chuyển phác họa thành tranh vào ban ngày,
nhưng Van Gogh đã quyết định sẽ vẽ trực tiếp ngay tại “hiện trường” bất
kể trời tối.
Vì
trời tối, nên Van Gogh không thể lựa chọn màu sắc một cách chính xác,
tuy vậy, ông lại cho rằng đó là một sự nhầm lẫn thú vị bởi “đây là cách
duy nhất để có thể thoát ra khỏi những bức tranh khắc họa màn đêm theo
kiểu truyền thống”.
Trong
những bức tranh của mình, Van Gogh luôn thể hiện một lòng hướng đạo,
kính Chúa, đó là một nhu cầu thường trực, xuất hiện mỗi khi ông cầm cọ
vẽ.
Với
bức tranh này, ban đầu Van Gogh chỉ định xuống phố đêm để khắc họa
những ngôi sao, thế rồi ông nhìn thấy quang cảnh ở quán cà phê và chợt
nảy ra ý tưởng khắc họa “những con người sống động xuất hiện dưới sự bao
trùm vĩnh hằng của bầu trời sao”.
Loạt tranh chân dung tự họa
Trong
sự nghiệp của Van Gogh, không thể không kể tới những bức chân dung tự
họa của ông, Van Gogh vẽ hàng chục bức chân dung tự họa với những phong
cách khác nhau. Điều đặc biệt là hiếm khi Van Gogh ở trong tranh nhìn
thẳng vào mắt người xem tranh. Ngoài ra, khi Van Gogh tự vẽ mình, ông
thường quan sát bản thân qua một tấm gương, vì vậy, thực tế phần mặt bên
phải trong tranh lại là phần mặt bên trái của ông và ngược lại.